ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ: ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚᱦᱲᱟᱭᱮᱱ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱷᱟᱨᱟᱠ ᱠᱚ
Ramjit Tudu (ᱨᱚᱲ | ᱮᱱᱮᱢ) No edit summary |
Rameshmurmu1684 (ᱨᱚᱲ | ᱮᱱᱮᱢ) No edit summary ᱜᱚᱛᱟᱣᱠᱚ: ᱢᱳᱵᱟᱭᱤᱞ ᱛᱮ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱢᱳᱵᱟᱭᱤᱞ ᱳᱭᱮᱵ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ |
||
ᱫᱷᱟᱹᱲ ᱑: | ᱫᱷᱟᱹᱲ ᱑: | ||
{{Infobox settlement |
|||
<!-- See Template:Infobox settlement for additional fields and descriptions --> |
|||
| name = ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ |
|||
| type = ᱯᱚᱱᱚᱛ |
|||
| image_flag = |
|||
| image_skyline = {{Photomontage |
|||
| photo1a = Kangch-Goechala.jpg |
|||
| photo2a = Cherry Resort inside Temi Tea Garden, Namchi, Sikkim.jpg |
|||
| photo2b = Gurudongmar.Lake.jpg |
|||
| photo3a = Vikramjit-Kakati-Rumtek.jpg |
|||
| spacing = 2 |
|||
| position = centre |
|||
| size = 230 |
|||
| border = 0 |
|||
| color = white |
|||
| foot_montage = }} |
|||
| image_caption = (clockwise from top) [[Kangchenjunga]]; [[Gurudongmar Lake]]; [[Rumtek Monastery]]; [[Temi Tea Garden]] |
|||
| image_blank_emblem = Seal of Sikkim.svg |
|||
| blank_emblem_type = [[Emblem of Sikkim|Emblem]] |
|||
| blank_emblem_size = 100px |
|||
| image_map = IN-SK.svg |
|||
| map_alt = |
|||
| coordinates = {{coord|27.33|88.62|region:NE-SK_type:adm1st|display=inline,title}} |
|||
| coor_pinpoint = Gangtok |
|||
| coordinates_footnotes = |
|||
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ |
|||
| subdivision_name = {{Flagu|ᱥᱤᱧᱚᱛ}} |
|||
| established_title = Admission to Union {{ref|cap|†}} |
|||
| established_date = 16 May 1975 |
|||
| parts_type = ᱦᱚᱱᱚᱛ |
|||
| parts_style = para |
|||
| p1 = ᱯᱩᱱᱭᱟ (᱔) |
|||
| seat_type = ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ |
|||
| seat = [[ᱜᱟᱝᱴᱚᱠ]] |
|||
| seat1_type = ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱨ |
|||
| seat1 = ᱜᱟᱝᱴᱚᱠ |
|||
| government_footnotes = |
|||
| leader_title = [[ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ|ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ]] |
|||
| leader_name = [[ᱜᱟᱝᱜᱟ ᱯᱨᱟᱥᱚᱫ]] |
|||
| leader_title1 = [[ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱤᱨᱟᱹᱢᱚᱱᱛᱤ|Chief Minister]] |
|||
| leader_name1 = [[ᱯᱨᱮᱢ ᱥᱤᱝ ᱴᱟᱢᱟᱝ]] ([[ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱠᱨᱟᱱᱛᱤᱠᱟᱨᱤ ᱢᱚᱨᱪᱟ|SKM]]) |
|||
| leader_title2 = [[ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]] |
|||
| leader_name2 = [[Unicameral]] (32 seats) |
|||
| leader_title3 = ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ |
|||
| leader_name3 = [[ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ]] 1<br /> [[ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ]] 1 |
|||
| leader_title4 = ᱦᱟᱭ ᱠᱚᱨᱴ |
|||
| leader_name4 = [[ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱦᱟᱭ ᱠᱚᱨᱴ]] |
|||
| unit_pref = |
|||
| area_footnotes = |
|||
| area_total_km2 = 7096 |
|||
| area_note = |
|||
| area_rank = ᱒᱗ ᱟᱱᱟᱜ |
|||
| population_demonym = [[Sikkimese people|Sikkimese]] |
|||
| population_footnotes = <ref name="Cens2011Up" /> |
|||
| population_total = 610,577 |
|||
| population_as_of = 2011 |
|||
| population_rank = ᱒᱘ ᱟᱱᱟᱜ |
|||
| population_density_km2 = auto |
|||
| population_note = |
|||
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]] |
|||
| utc_offset1 = +05:30 |
|||
| iso_code = [[ISO 3166-2:IN|IN-SK]] |
|||
| blank_name_sec1 = [[Human Development Index|HDI]] |
|||
| blank_info_sec1 = {{increase}} 0.716 ({{color|green|High}}) |
|||
| blank1_name_sec1 = HDI rank |
|||
| blank1_info_sec1 = 10th (2017) |
|||
| blank_name_sec2 = ᱥᱮᱪᱮᱫ |
|||
| blank_info_sec2 = 82.6% (13th) |
|||
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ<ref name="langoff1">{{cite web |title=1977 Sikkim government gazette |url=https://www.sikkim.gov.in/stateportal/UsefulLinks/Gazette1977.pdf |website=sikkim.gov.in |publisher=Governor of Sikkim |accessdate=22 July 2018 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180722164022/https://www.sikkim.gov.in/stateportal/UsefulLinks/Gazette1977.pdf |archivedate=22 July 2018 |page=188 |language=en }}</ref><ref name="langoff">{{cite web|url=http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |page=109 |title=50th Report of the Commissioner for Linguistic Minorities in India |date=16 July 2014 |access-date=6 November 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180102211909/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf|archivedate=2 January 2018|deadurl=yes}}</ref> |
|||
| demographics1_title1 = ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ |
|||
| demographics1_info1 = {{hlist|[[ᱤᱝᱜᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱜᱽᱨᱟᱹᱡᱽ]]|[[ᱱᱮᱯᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱱᱮᱯᱟᱲᱤ]]|[[ᱥᱤᱠᱠᱤᱢᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱤᱠᱠᱤᱢᱤ]]|[[ᱞᱮᱯᱪᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱞᱮᱯᱪᱟ]]}} |
|||
| demographics1_title2 = ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ |
|||
| demographics1_info2 = {{hlist|[[ᱜᱩᱨᱩᱝ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱜᱩᱨᱩᱝ]]|[[ᱞᱤᱢᱵᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱞᱤᱢᱵᱩ]]|[[ᱢᱟᱜᱟᱨ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱟᱜᱟᱨ]]|[[ᱥᱩᱱᱣᱟᱨ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟ]]|[[ᱱᱮᱣᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱱᱮᱣᱟᱨᱤ]]|[[ᱠᱤᱨᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱨᱟᱭ]]|[[ᱥᱮᱨᱯᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱮᱨᱯᱟ]]|[[ᱛᱟᱢᱟᱝ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱛᱟᱢᱟᱝ]]}} |
|||
| website = [https://www.sikkim.gov.in/ www.sikkim.gov.in] |
|||
| footnotes = {{ref|cap|†}} Assembly of Sikkim abolished monarchy and resolved to be a constituent unit of [[India]]. A referendum was held on these issues and majority of the voters voted yeᱫᱩOn 15 May 1975 the President of India ratified a constitutional amendment that made Sikkim the 22nd state of India. |
|||
| official_name = |
|||
}} |
|||
{{Infobox region symbols |
|||
| state = Sikkim |
|||
| country = India |
|||
| emblem = [[File:Seal of Sikkim color.png|50px|left]] [[Trailokyavijaya|Kham-sum-wangdu]] |
|||
| language = |
|||
| song = |
|||
| animal = [[File:RedPandaFullBody.JPG|50px|left]] [[Red Panda]] |
|||
| bird = [[File:Blood Pheasant.jpg|50px|left]] [[Blood Pheasant]]<ref name="Dhar1999">{{Cite book | title = Tourism in Indian Himalaya | last = Dhar | first = T. N. |author2=S. P. Gupta | year = 1999 | publisher = Indian Institute of Public Administration | location = [[Lucknow]] | page = 192 | oclc = 42717797 }}</ref> |
|||
| tree = [[File:Alpenroos.jpg|50px|left]] [[Rhododendron]] |
|||
| flower = [[File:Dendrobium nobile - Larssen.jpg|50px|left]] [[Dendrobium nobile|Noble dendrobium]] (''Dendrobium nobile'')<ref>{{cite web | url=http://knowindia.gov.in/knowindia/national_symbols.php?id=16#sik | title=States and Union Territories Symbols | work=knowindia.gov.in | accessdate=13 June 2016 | deadurl=yes | archiveurl=https://web.archive.org/web/20131112080035/http://knowindia.gov.in/knowindia/national_symbols.php?id=16#sik | archivedate=12 November 2013 | df=dmy-all }}</ref><ref>{{cite web | url=http://sikkimtourism.gov.in/Webforms/General/SikkimAtAGlance/FloraFauna.aspx | title=Flora and Fauna | work=sikkimtourism.gov.in | accessdate=13 June 2016 | archive-url=https://web.archive.org/web/20160417083258/http://sikkimtourism.gov.in/Webforms/General/SikkimAtAGlance/FloraFauna.aspx | archive-date=17 April 2016 | dead-url=no | df=dmy-all }}</ref> |
|||
| river = |
|||
| sport = |
|||
| dance = |
|||
| day = 16 May (day of accession to India) |
|||
}} |
|||
⚫ | '''ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ''' (ᱤᱝᱨᱟ.ᱡᱤ: Sikkim) ᱦᱤᱢᱟᱞᱚᱭ ᱵᱩᱨᱩ ᱢᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱢᱜᱟ.ᱰᱤ ᱟᱠᱟᱱ ᱥᱤᱧᱩᱛ ᱫᱩᱟᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱫ ᱴᱮᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱠᱠᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱟᱨ ᱚᱛ - ᱦᱟᱥᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱥᱤᱧᱩᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ ᱜᱚᱣᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱢ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱱᱟᱢᱟᱧᱡᱟᱞ ᱨᱟᱡᱽᱵᱚᱝᱥᱚ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱛᱮ ᱛᱮ ᱥᱚᱞᱟᱥᱚᱱᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱢᱤᱫ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟ.ᱞ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱴᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟ. ᱮᱴᱠᱮ ᱴᱚᱬᱮ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱨᱟ.ᱭ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱥᱤᱧᱩᱛ ᱥᱟᱶ ᱢᱮᱥᱟᱭᱮᱱᱟ ᱾ ᱱᱤᱭᱟ. ᱦᱚᱛᱮ ᱛᱮ ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱟ.ᱨᱤ ᱢᱩᱪᱟ.ᱫ ᱛᱟ'ᱦᱟ' ᱚᱱᱰᱮ ᱥᱤᱧᱩᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱚᱝᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱟ.ᱱ - ᱟ.ᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱯᱷᱮᱨᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ |
||
⚫ | '''ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ''' (ᱤᱝᱨᱟ.ᱡᱤ: Sikkim) ᱦᱤᱢᱟᱞᱚᱭ ᱵᱩᱨᱩ ᱢᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱢᱜᱟ.ᱰᱤ ᱟᱠᱟᱱ ᱥᱤᱧᱩᱛ ᱫᱩᱟᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱫ ᱴᱮᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱠᱠᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱟᱨ ᱚᱛ - ᱦᱟᱥᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱥᱤᱧᱩᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ ᱜᱚᱣᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱢ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱱᱟᱢᱟᱧᱡᱟᱞ ᱨᱟᱡᱽᱵᱚᱝᱥᱚ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱛᱮ ᱛᱮ ᱥᱚᱞᱟᱥᱚᱱᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱢᱤᱫ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟ.ᱞ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱴᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟ. ᱮᱴᱠᱮ ᱴᱚᱬᱮ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱨᱟ.ᱭ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱥᱤᱧᱩᱛ ᱥᱟᱶ ᱢᱮᱥᱟᱭᱮᱱᱟ ᱾ ᱱᱤᱭᱟ. ᱦᱚᱛᱮ ᱛᱮ ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱟ.ᱨᱤ ᱢᱩᱪᱟ.ᱫ ᱛᱟ'ᱦᱟ' ᱚᱱᱰᱮ ᱥᱤᱧᱩᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱚᱝᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱟ.ᱱ - ᱟ.ᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱯᱷᱮᱨᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾ |
||
==ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱚᱢᱚᱱ== |
==ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱚᱢᱚᱱ== |
||
ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱟ.ᱲᱟ. ᱫᱚ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱞᱤᱢᱵᱩ ᱟ.ᱲᱟ. : ᱥᱷᱩ ᱛᱟ'ᱦᱟ' "ᱱᱟᱣᱟ" ᱟᱨ ᱠᱷᱭᱤᱢ ᱛᱟ'ᱦᱟ' ᱨᱟᱡᱽ ᱵᱥᱠᱷᱚᱞ ᱥᱮ ᱚᱲᱟᱜ ᱠᱤᱱ ᱢᱤᱞᱟ.ᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ᱞᱟ.ᱭ ᱟᱠᱚ ᱶᱟᱝ ᱢᱟ , ᱱᱚᱣᱟ ᱧᱩᱛᱭᱢ ᱫᱚ ᱨᱟᱡᱚᱥᱴᱤ ᱨᱮᱱ ᱯᱟ.ᱦᱤᱞ ᱨᱟᱡᱟ ᱯᱷᱩᱱᱴᱥᱩᱠ ᱱᱟᱢᱧᱡᱟᱞ ᱦᱚᱛᱮ ᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱨᱟᱡᱽ ᱵᱟᱠᱷᱚᱞ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟ'ᱦᱮ'ᱱᱟ ᱾ ᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱮᱱᱮᱛ ᱫᱚ ᱰᱮᱱᱡᱚᱝ (Denjong), ᱛᱟ'ᱦᱟ' "ধᱞᱦᱩᱲᱩ ᱵᱮᱰᱟ" ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱨᱮᱱ ᱢᱩᱞ ᱟ.ᱫᱤᱵᱟ.ᱥᱤ ᱞᱮᱯᱪᱟ ᱠᱚ ᱱᱤᱭᱮ- ᱢᱮ- ᱮᱞ (Nye-mae-el) ᱛᱟ'ᱦᱟ' " ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱵᱟᱜᱽᱣᱟᱱ" ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱵᱷᱩᱴᱤᱭᱟ. ᱠᱯ ᱵᱮᱭᱩᱞ ᱰᱮᱢᱟᱡᱚᱝ (Beyul Demazong), ᱛᱟ'ᱦᱟ' "ᱦᱩᱲᱩ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱠᱩ ᱵᱮᱰᱟ" (the hidden valley of rice) ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱥᱟᱥᱛᱚᱨ ᱠᱚ ᱨᱮ ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱫᱚ ᱤᱱᱫᱨᱚᱠᱤᱞ, ᱛᱟ'ᱦᱟ' ᱵᱚᱝᱜᱟ ᱨᱟᱡᱽ ᱤᱱᱫᱨᱞ ᱮᱟᱜ ᱵᱟᱜᱽᱣᱟᱱ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ-ᱟ ᱾ |
ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱟ.ᱲᱟ. ᱫᱚ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱞᱤᱢᱵᱩ ᱟ.ᱲᱟ. : ᱥᱷᱩ ᱛᱟ'ᱦᱟ' "ᱱᱟᱣᱟ" ᱟᱨ ᱠᱷᱭᱤᱢ ᱛᱟ'ᱦᱟ' ᱨᱟᱡᱽ ᱵᱥᱠᱷᱚᱞ ᱥᱮ ᱚᱲᱟᱜ ᱠᱤᱱ ᱢᱤᱞᱟ.ᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ᱞᱟ.ᱭ ᱟᱠᱚ ᱶᱟᱝ ᱢᱟ , ᱱᱚᱣᱟ ᱧᱩᱛᱭᱢ ᱫᱚ ᱨᱟᱡᱚᱥᱴᱤ ᱨᱮᱱ ᱯᱟ.ᱦᱤᱞ ᱨᱟᱡᱟ ᱯᱷᱩᱱᱴᱥᱩᱠ ᱱᱟᱢᱧᱡᱟᱞ ᱦᱚᱛᱮ ᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱨᱟᱡᱽ ᱵᱟᱠᱷᱚᱞ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟ'ᱦᱮ'ᱱᱟ ᱾ ᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱮᱱᱮᱛ ᱫᱚ ᱰᱮᱱᱡᱚᱝ (Denjong), ᱛᱟ'ᱦᱟ' "ধᱞᱦᱩᱲᱩ ᱵᱮᱰᱟ" ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱨᱮᱱ ᱢᱩᱞ ᱟ.ᱫᱤᱵᱟ.ᱥᱤ ᱞᱮᱯᱪᱟ ᱠᱚ ᱱᱤᱭᱮ- ᱢᱮ- ᱮᱞ (Nye-mae-el) ᱛᱟ'ᱦᱟ' " ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱵᱟᱜᱽᱣᱟᱱ" ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱵᱷᱩᱴᱤᱭᱟ. ᱠᱯ ᱵᱮᱭᱩᱞ ᱰᱮᱢᱟᱡᱚᱝ (Beyul Demazong), ᱛᱟ'ᱦᱟ' "ᱦᱩᱲᱩ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱠᱩ ᱵᱮᱰᱟ" (the hidden valley of rice) ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱥᱟᱥᱛᱚᱨ ᱠᱚ ᱨᱮ ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱫᱚ ᱤᱱᱫᱨᱚᱠᱤᱞ, ᱛᱟ'ᱦᱟ' ᱵᱚᱝᱜᱟ ᱨᱟᱡᱽ ᱤᱱᱫᱨᱞ ᱮᱟᱜ ᱵᱟᱜᱽᱣᱟᱱ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ-ᱟ ᱾ |
᱐᱕:᱓᱗, ᱗ ᱚᱜᱚᱥᱴ ᱒᱐᱑᱙ ᱧᱮᱞᱟᱹᱨᱩ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ
ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ | ||
---|---|---|
ᱯᱚᱱᱚᱛ | ||
| ||
Coordinates (Gangtok): 27°20′N 88°37′E / 27.33°N 88.62°ECoordinates: 27°20′N 88°37′E / 27.33°N 88.62°E | ||
ᱫᱤᱥᱚᱢ | ᱥᱤᱧᱚᱛ | |
Admission to Union † | 16 May 1975 | |
ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ | ᱜᱟᱝᱴᱚᱠ | |
ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱨ | ᱜᱟᱝᱴᱚᱠ | |
ᱦᱚᱱᱚᱛ | ᱯᱩᱱᱭᱟ (᱔) | |
ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ | ||
• ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ | ᱜᱟᱝᱜᱟ ᱯᱨᱟᱥᱚᱫ | |
• Chief Minister | ᱯᱨᱮᱢ ᱥᱤᱝ ᱴᱟᱢᱟᱝ (SKM) | |
• ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ | Unicameral (32 seats) | |
• ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ | ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ 1 ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ 1 | |
• ᱦᱟᱭ ᱠᱚᱨᱴ | ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱦᱟᱭ ᱠᱚᱨᱴ | |
ᱮᱨᱤᱭᱟ | ||
• ᱞᱮᱠᱷᱟᱜᱩᱴ | 7096 ᱠᱤᱢᱤ২ (2740 ᱜᱟᱺᱴ ᱢᱟᱭᱤᱞ) | |
ᱮᱨᱤᱭᱟ ᱨᱮᱸᱠ | ᱒᱗ ᱟᱱᱟᱜ | |
ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱥᱮᱨᱢᱟ | (2011)[᱑] | |
• ᱞᱮᱠᱷᱟᱜᱩᱴ | ᱖᱑᱐,᱕᱗᱗ | |
• ᱫᱷᱟᱹᱲ ᱮᱞ | ᱒᱘ ᱟᱱᱟᱜ | |
• ᱰᱮᱱᱥᱤᱴᱤ | 86/ᱠᱤᱢᱤ2 (220/ᱜᱟᱺᱴ ᱢᱟᱹᱭᱤᱞ) | |
Demonym(s) | Sikkimese | |
ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ[᱒][᱓] | ||
• ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ | ||
• ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ | ||
IST (ᱭᱩᱴᱤᱥᱤ+05:30) | ||
ᱟᱭ.ᱮᱥ.ᱳ ᱓᱑᱖᱖ ᱠᱳᱰ | IN-SK | |
HDI | 0.716 (High) | |
HDI rank | 10th (2017) | |
ᱥᱮᱪᱮᱫ | 82.6% (13th) | |
ᱣᱮᱵᱽᱥᱟᱭᱤᱴ | www.sikkim.gov.in | |
† Assembly of Sikkim abolished monarchy and resolved to be a constituent unit of India. A referendum was held on these issues and majority of the voters voted yeᱫᱩOn 15 May 1975 the President of India ratified a constitutional amendment that made Sikkim the 22nd state of India. |
ᱨᱮᱱᱟᱜ | |
ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ | Kham-sum-wangdu |
---|---|
ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ | Red Panda |
ᱪᱮᱬᱮ | Blood Pheasant[᱔] |
ᱵᱟᱦᱟ | Noble dendrobium (Dendrobium nobile)[᱕][᱖] |
ᱫᱟᱨᱮ | Rhododendron |
ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ (ᱤᱝᱨᱟ.ᱡᱤ: Sikkim) ᱦᱤᱢᱟᱞᱚᱭ ᱵᱩᱨᱩ ᱢᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱢᱜᱟ.ᱰᱤ ᱟᱠᱟᱱ ᱥᱤᱧᱩᱛ ᱫᱩᱟᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱫ ᱴᱮᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱠᱠᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱟᱨ ᱚᱛ - ᱦᱟᱥᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱥᱤᱧᱩᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ ᱜᱚᱣᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱢ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱱᱟᱢᱟᱧᱡᱟᱞ ᱨᱟᱡᱽᱵᱚᱝᱥᱚ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱛᱮ ᱛᱮ ᱥᱚᱞᱟᱥᱚᱱᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱢᱤᱫ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟ.ᱞ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱴᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟ. ᱮᱴᱠᱮ ᱴᱚᱬᱮ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱨᱟ.ᱭ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱥᱤᱧᱩᱛ ᱥᱟᱶ ᱢᱮᱥᱟᱭᱮᱱᱟ ᱾ ᱱᱤᱭᱟ. ᱦᱚᱛᱮ ᱛᱮ ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱟ.ᱨᱤ ᱢᱩᱪᱟ.ᱫ ᱛᱟ'ᱦᱟ' ᱚᱱᱰᱮ ᱥᱤᱧᱩᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱚᱝᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱟ.ᱱ - ᱟ.ᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱯᱷᱮᱨᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾
ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱚᱢᱚᱱ
ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱟ.ᱲᱟ. ᱫᱚ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱞᱤᱢᱵᱩ ᱟ.ᱲᱟ. : ᱥᱷᱩ ᱛᱟ'ᱦᱟ' "ᱱᱟᱣᱟ" ᱟᱨ ᱠᱷᱭᱤᱢ ᱛᱟ'ᱦᱟ' ᱨᱟᱡᱽ ᱵᱥᱠᱷᱚᱞ ᱥᱮ ᱚᱲᱟᱜ ᱠᱤᱱ ᱢᱤᱞᱟ.ᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ᱞᱟ.ᱭ ᱟᱠᱚ ᱶᱟᱝ ᱢᱟ , ᱱᱚᱣᱟ ᱧᱩᱛᱭᱢ ᱫᱚ ᱨᱟᱡᱚᱥᱴᱤ ᱨᱮᱱ ᱯᱟ.ᱦᱤᱞ ᱨᱟᱡᱟ ᱯᱷᱩᱱᱴᱥᱩᱠ ᱱᱟᱢᱧᱡᱟᱞ ᱦᱚᱛᱮ ᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱨᱟᱡᱽ ᱵᱟᱠᱷᱚᱞ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟ'ᱦᱮ'ᱱᱟ ᱾ ᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱮᱱᱮᱛ ᱫᱚ ᱰᱮᱱᱡᱚᱝ (Denjong), ᱛᱟ'ᱦᱟ' "ধᱞᱦᱩᱲᱩ ᱵᱮᱰᱟ" ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱨᱮᱱ ᱢᱩᱞ ᱟ.ᱫᱤᱵᱟ.ᱥᱤ ᱞᱮᱯᱪᱟ ᱠᱚ ᱱᱤᱭᱮ- ᱢᱮ- ᱮᱞ (Nye-mae-el) ᱛᱟ'ᱦᱟ' " ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱵᱟᱜᱽᱣᱟᱱ" ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱵᱷᱩᱴᱤᱭᱟ. ᱠᱯ ᱵᱮᱭᱩᱞ ᱰᱮᱢᱟᱡᱚᱝ (Beyul Demazong), ᱛᱟ'ᱦᱟ' "ᱦᱩᱲᱩ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱠᱩ ᱵᱮᱰᱟ" (the hidden valley of rice) ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱥᱟᱥᱛᱚᱨ ᱠᱚ ᱨᱮ ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱫᱚ ᱤᱱᱫᱨᱚᱠᱤᱞ, ᱛᱟ'ᱦᱟ' ᱵᱚᱝᱜᱟ ᱨᱟᱡᱽ ᱤᱱᱫᱨᱞ ᱮᱟᱜ ᱵᱟᱜᱽᱣᱟᱱ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ-ᱟ ᱾
ᱚᱛᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ
ᱜᱟᱛᱟᱠ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟ.ᱲᱛᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱱᱚᱱᱰᱮ ᱑᱑ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ ᱞᱟᱲᱪᱟᱲᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ , ᱡᱮ ᱞᱮᱠᱟ - ᱱᱮᱯᱟᱞᱤ, ᱞᱮᱯᱪᱟ, ᱵᱷᱩᱴᱤᱭᱟ. , ᱞᱤᱢᱵᱩ, ᱱᱮᱮᱟᱨᱤ, ᱨᱟᱭ, ᱜᱩᱨᱩᱝ, ᱛᱟᱢᱟᱝ, ᱢᱟᱝᱜᱟᱨ, ᱥᱮᱨᱯᱟ, ᱛᱟᱢᱟᱝ ᱟᱨ ᱥᱩᱱᱣᱟᱨ ᱾ ᱟᱥᱲᱟ ᱠᱚᱨᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱪᱟ.ᱞᱤ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮ ᱟᱨ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱟ.ᱯᱤᱥ - ᱟᱫᱟᱞᱚᱛ ᱠᱚ ᱨᱮ ᱤᱝᱨᱟ.ᱡᱤ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ ᱜᱮ ᱞᱟᱲᱪᱟᱲᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ᱜᱮᱝᱴᱚᱠ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱨᱮᱭᱥᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱟᱨ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱮᱬᱟ ᱱᱟᱝᱜᱨᱟᱦᱟ ᱾
- ↑ ᱛᱩᱢᱟᱹᱞ ᱦᱩᱲᱟᱹᱜ:Invalid
<ref>
tag; no text was provided for refs namedCens2011Up
- ↑ "1977 Sikkim government gazette" (PDF). sikkim.gov.in (in ᱟᱝᱜᱽᱨᱮᱡᱤ). Governor of Sikkim. p. 188. Archived from the original (PDF) on 22 July 2018. Retrieved 22 July 2018.
- ↑ "50th Report of the Commissioner for Linguistic Minorities in India" (PDF). 16 July 2014. p. 109. Archived from the original (PDF) on 2 January 2018. Retrieved 6 November 2016.
{{cite web}}
: Unknown parameter|deadurl=
ignored (help) - ↑ Dhar, T. N.; S. P. Gupta (1999). Tourism in Indian Himalaya. Lucknow: Indian Institute of Public Administration. p. 192. OCLC 42717797.
- ↑ "States and Union Territories Symbols". knowindia.gov.in. Archived from the original on 12 ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ 2013. Retrieved 13 ᱡᱩᱱ 2016.
{{cite web}}
: Unknown parameter|deadurl=
ignored (help) - ↑ "Flora and Fauna". sikkimtourism.gov.in. Archived from the original on 17 ᱮᱯᱨᱤᱞ 2016. Retrieved 13 ᱡᱩᱱ 2016.
{{cite web}}
: Unknown parameter|dead-url=
ignored (help)