ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ: ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱚᱦᱲᱟᱭᱮᱱ ᱛᱟᱞᱟᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱷᱟᱨᱟᱠ ᱠᱚ

ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ, ᱨᱟᱲᱟ ᱜᱮᱭᱟᱱ ᱯᱩᱛᱷᱤ ᱠᱷᱚᱱ
Content deleted Content added
Ramjit Tudu (ᱨᱚᱲ | ᱮᱱᱮᱢ)
No edit summary
Rameshmurmu1684 (ᱨᱚᱲ | ᱮᱱᱮᱢ)
No edit summary
ᱜᱚᱛᱟᱣᱠᱚ: ᱢᱳᱵᱟᱭᱤᱞ ᱛᱮ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ ᱢᱳᱵᱟᱭᱤᱞ ᱳᱭᱮᱵ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ
ᱫᱷᱟᱹᱲ ᱑: ᱫᱷᱟᱹᱲ ᱑:
{{Infobox settlement
<!-- See Template:Infobox settlement for additional fields and descriptions -->
| name = ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ
| type = ᱯᱚᱱᱚᱛ
| image_flag =
| image_skyline = {{Photomontage
| photo1a = Kangch-Goechala.jpg
| photo2a = Cherry Resort inside Temi Tea Garden, Namchi, Sikkim.jpg
| photo2b = Gurudongmar.Lake.jpg
| photo3a = Vikramjit-Kakati-Rumtek.jpg
| spacing = 2
| position = centre
| size = 230
| border = 0
| color = white
| foot_montage = }}
| image_caption = (clockwise from top) [[Kangchenjunga]]; [[Gurudongmar Lake]]; [[Rumtek Monastery]]; [[Temi Tea Garden]]
| image_blank_emblem = Seal of Sikkim.svg
| blank_emblem_type = [[Emblem of Sikkim|Emblem]]
| blank_emblem_size = 100px
| image_map = IN-SK.svg
| map_alt =
| coordinates = {{coord|27.33|88.62|region:NE-SK_type:adm1st|display=inline,title}}
| coor_pinpoint = Gangtok
| coordinates_footnotes =
| subdivision_type = ᱫᱤᱥᱚᱢ
| subdivision_name = {{Flagu|ᱥᱤᱧᱚᱛ}}
| established_title = Admission to Union {{ref|cap|†}}
| established_date = 16 May 1975
| parts_type = ᱦᱚᱱᱚᱛ
| parts_style = para
| p1 = ᱯᱩᱱᱭᱟ (᱔)
| seat_type = ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ
| seat = [[ᱜᱟᱝᱴᱚᱠ]]
| seat1_type = ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱨ
| seat1 = ᱜᱟᱝᱴᱚᱠ
| government_footnotes =
| leader_title = [[ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ|ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ]]
| leader_name = [[ᱜᱟᱝᱜᱟ ᱯᱨᱟᱥᱚᱫ]]
| leader_title1 = [[ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱨᱤᱱᱤᱡ ᱥᱤᱨᱟᱹᱢᱚᱱᱛᱤ|Chief&nbsp;Minister]]
| leader_name1 = [[ᱯᱨᱮᱢ ᱥᱤᱝ ᱴᱟᱢᱟᱝ]] ([[ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱠᱨᱟᱱᱛᱤᱠᱟᱨᱤ ᱢᱚᱨᱪᱟ|SKM]])
| leader_title2 = [[ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ]]
| leader_name2 = [[Unicameral]] (32 seats)
| leader_title3 = ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ
| leader_name3 = [[ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ]] 1<br /> [[ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ]] 1
| leader_title4 = ᱦᱟᱭ ᱠᱚᱨᱴ
| leader_name4 = [[ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱦᱟᱭ ᱠᱚᱨᱴ]]
| unit_pref =
| area_footnotes =
| area_total_km2 = 7096
| area_note =
| area_rank = ᱒᱗ ᱟᱱᱟᱜ
| population_demonym = [[Sikkimese people|Sikkimese]]
| population_footnotes = <ref name="Cens2011Up" />
| population_total = 610,577
| population_as_of = 2011
| population_rank = ᱒᱘ ᱟᱱᱟᱜ
| population_density_km2 = auto
| population_note =
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +05:30
| iso_code = [[ISO 3166-2:IN|IN-SK]]
| blank_name_sec1 = [[Human Development Index|HDI]]
| blank_info_sec1 = {{increase}} 0.716 ({{color|green|High}})
| blank1_name_sec1 = HDI rank
| blank1_info_sec1 = 10th (2017)
| blank_name_sec2 = ᱥᱮᱪᱮᱫ
| blank_info_sec2 = 82.6% (13th)
| demographics_type1 = ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ<ref name="langoff1">{{cite web |title=1977 Sikkim government gazette |url=https://www.sikkim.gov.in/stateportal/UsefulLinks/Gazette1977.pdf |website=sikkim.gov.in |publisher=Governor of Sikkim |accessdate=22 July 2018 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180722164022/https://www.sikkim.gov.in/stateportal/UsefulLinks/Gazette1977.pdf |archivedate=22 July 2018 |page=188 |language=en }}</ref><ref name="langoff">{{cite web|url=http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf |page=109 |title=50th Report of the Commissioner for Linguistic Minorities in India |date=16 July 2014 |access-date=6 November 2016|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180102211909/http://nclm.nic.in/shared/linkimages/NCLM50thReport.pdf|archivedate=2 January 2018|deadurl=yes}}</ref>
| demographics1_title1 = ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_info1 = {{hlist|[[ᱤᱝᱜᱞᱤᱥ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱤᱝᱜᱽᱨᱟᱹᱡᱽ]]|[[ᱱᱮᱯᱟᱲᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱱᱮᱯᱟᱲᱤ]]|[[ᱥᱤᱠᱠᱤᱢᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱤᱠᱠᱤᱢᱤ]]|[[ᱞᱮᱯᱪᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱞᱮᱯᱪᱟ]]}}
| demographics1_title2 = ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
| demographics1_info2 = {{hlist|[[ᱜᱩᱨᱩᱝ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱜᱩᱨᱩᱝ]]|[[ᱞᱤᱢᱵᱩ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱞᱤᱢᱵᱩ]]|[[ᱢᱟᱜᱟᱨ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱟᱜᱟᱨ]]|[[ᱥᱩᱱᱣᱟᱨ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱢᱩᱠᱷᱤᱭᱟ]]|[[ᱱᱮᱣᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱱᱮᱣᱟᱨᱤ]]|[[ᱠᱤᱨᱟᱱ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱨᱟᱭ]]|[[ᱥᱮᱨᱯᱟ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱥᱮᱨᱯᱟ]]|[[ᱛᱟᱢᱟᱝ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ|ᱛᱟᱢᱟᱝ]]}}
| website = [https://www.sikkim.gov.in/ www.sikkim.gov.in]
| footnotes = {{ref|cap|†}} Assembly of Sikkim abolished monarchy and resolved to be a constituent unit of [[India]]. A referendum was held on these issues and majority of the voters voted yeᱫᱩOn 15 May 1975 the President of India ratified a constitutional amendment that made Sikkim the 22nd state of India.
| official_name =
}}

{{Infobox region symbols
| state = Sikkim
| country = India
| emblem = [[File:Seal of Sikkim color.png|50px|left]] [[Trailokyavijaya|Kham-sum-wangdu]]
| language =
| song =
| animal = [[File:RedPandaFullBody.JPG|50px|left]] [[Red Panda]]
| bird = [[File:Blood Pheasant.jpg|50px|left]] [[Blood Pheasant]]<ref name="Dhar1999">{{Cite book | title = Tourism in Indian Himalaya | last = Dhar | first = T. N. |author2=S. P. Gupta | year = 1999 | publisher = Indian Institute of Public Administration | location = [[Lucknow]] | page = 192 | oclc = 42717797 }}</ref>
| tree = [[File:Alpenroos.jpg|50px|left]] [[Rhododendron]]
| flower = [[File:Dendrobium nobile - Larssen.jpg|50px|left]] [[Dendrobium nobile|Noble dendrobium]] (''Dendrobium nobile'')<ref>{{cite web | url=http://knowindia.gov.in/knowindia/national_symbols.php?id=16#sik | title=States and Union Territories Symbols | work=knowindia.gov.in | accessdate=13 June 2016 | deadurl=yes | archiveurl=https://web.archive.org/web/20131112080035/http://knowindia.gov.in/knowindia/national_symbols.php?id=16#sik | archivedate=12 November 2013 | df=dmy-all }}</ref><ref>{{cite web | url=http://sikkimtourism.gov.in/Webforms/General/SikkimAtAGlance/FloraFauna.aspx | title=Flora and Fauna | work=sikkimtourism.gov.in | accessdate=13 June 2016 | archive-url=https://web.archive.org/web/20160417083258/http://sikkimtourism.gov.in/Webforms/General/SikkimAtAGlance/FloraFauna.aspx | archive-date=17 April 2016 | dead-url=no | df=dmy-all }}</ref>
| river =
| sport =
| dance =
| day = 16 May (day of accession to India)
}}

'''ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ''' (ᱤᱝᱨᱟ.ᱡᱤ: Sikkim) ᱦᱤᱢᱟᱞᱚᱭ ᱵᱩᱨᱩ ᱢᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱢᱜᱟ.ᱰᱤ ᱟᱠᱟᱱ ᱥᱤᱧᱩᱛ ᱫᱩᱟᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱫ ᱴᱮᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱠᱠᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱟᱨ ᱚᱛ - ᱦᱟᱥᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱥᱤᱧᱩᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ ᱜᱚᱣᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱢ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱱᱟᱢᱟᱧᱡᱟᱞ ᱨᱟᱡᱽᱵᱚᱝᱥᱚ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱛᱮ ᱛᱮ ᱥᱚᱞᱟᱥᱚᱱᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱢᱤᱫ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟ.ᱞ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱴᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟ. ᱮᱴᱠᱮ ᱴᱚᱬᱮ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱨᱟ.ᱭ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱥᱤᱧᱩᱛ ᱥᱟᱶ ᱢᱮᱥᱟᱭᱮᱱᱟ ᱾ ᱱᱤᱭᱟ. ᱦᱚᱛᱮ ᱛᱮ ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱟ.ᱨᱤ ᱢᱩᱪᱟ.ᱫ ᱛᱟ'ᱦᱟ' ᱚᱱᱰᱮ ᱥᱤᱧᱩᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱚᱝᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱟ.ᱱ - ᱟ.ᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱯᱷᱮᱨᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾


'''ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ''' (ᱤᱝᱨᱟ.ᱡᱤ: Sikkim) ᱦᱤᱢᱟᱞᱚᱭ ᱵᱩᱨᱩ ᱢᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱢᱜᱟ.ᱰᱤ ᱟᱠᱟᱱ ᱥᱤᱧᱩᱛ ᱫᱩᱟᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱫ ᱴᱮᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱠᱠᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱟᱨ ᱚᱛ - ᱦᱟᱥᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱥᱤᱧᱩᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ ᱜᱚᱣᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱢ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱱᱟᱢᱟᱧᱡᱟᱞ ᱨᱟᱡᱽᱵᱚᱝᱥᱚ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱛᱮ ᱛᱮ ᱥᱚᱞᱟᱥᱚᱱᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱢᱤᱫ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟ.ᱞ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱴᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟ. ᱮᱴᱠᱮ ᱴᱚᱬᱮ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱨᱟ.ᱭ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱥᱤᱧᱩᱛ ᱥᱟᱶ ᱢᱮᱥᱟᱭᱮᱱᱟ ᱾ ᱱᱤᱭᱟ. ᱦᱚᱛᱮ ᱛᱮ ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱟ.ᱨᱤ ᱢᱩᱪᱟ.ᱫ ᱛᱟ'ᱦᱟ' ᱚᱱᱰᱮ ᱥᱤᱧᱩᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱚᱝᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱟ.ᱱ - ᱟ.ᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱯᱷᱮᱨᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾
==ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱚᱢᱚᱱ==
==ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱚᱢᱚᱱ==
ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱟ.ᱲᱟ. ᱫᱚ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱞᱤᱢᱵᱩ ᱟ.ᱲᱟ. : ᱥᱷᱩ ᱛᱟ'ᱦᱟ' "ᱱᱟᱣᱟ" ᱟᱨ ᱠᱷᱭᱤᱢ ᱛᱟ'ᱦᱟ' ᱨᱟᱡᱽ ᱵᱥᱠᱷᱚᱞ ᱥᱮ ᱚᱲᱟᱜ ᱠᱤᱱ ᱢᱤᱞᱟ.ᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ᱞᱟ.ᱭ ᱟᱠᱚ ᱶᱟᱝ ᱢᱟ , ᱱᱚᱣᱟ ᱧᱩᱛᱭᱢ ᱫᱚ ᱨᱟᱡᱚᱥᱴᱤ ᱨᱮᱱ ᱯᱟ.ᱦᱤᱞ ᱨᱟᱡᱟ ᱯᱷᱩᱱᱴᱥᱩᱠ ᱱᱟᱢᱧᱡᱟᱞ ᱦᱚᱛᱮ ᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱨᱟᱡᱽ ᱵᱟᱠᱷᱚᱞ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟ'ᱦᱮ'ᱱᱟ ᱾ ᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱮᱱᱮᱛ ᱫᱚ ᱰᱮᱱᱡᱚᱝ (Denjong), ᱛᱟ'ᱦᱟ' "ধᱞᱦᱩᱲᱩ ᱵᱮᱰᱟ" ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱨᱮᱱ ᱢᱩᱞ ᱟ.ᱫᱤᱵᱟ.ᱥᱤ ᱞᱮᱯᱪᱟ ᱠᱚ ᱱᱤᱭᱮ- ᱢᱮ- ᱮᱞ (Nye-mae-el) ᱛᱟ'ᱦᱟ' " ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱵᱟᱜᱽᱣᱟᱱ" ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱵᱷᱩᱴᱤᱭᱟ. ᱠᱯ ᱵᱮᱭᱩᱞ ᱰᱮᱢᱟᱡᱚᱝ (Beyul Demazong), ᱛᱟ'ᱦᱟ' "ᱦᱩᱲᱩ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱠᱩ ᱵᱮᱰᱟ" (the hidden valley of rice) ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱥᱟᱥᱛᱚᱨ ᱠᱚ ᱨᱮ ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱫᱚ ᱤᱱᱫᱨᱚᱠᱤᱞ, ᱛᱟ'ᱦᱟ' ᱵᱚᱝᱜᱟ ᱨᱟᱡᱽ ᱤᱱᱫᱨᱞ ᱮᱟᱜ ᱵᱟᱜᱽᱣᱟᱱ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ-ᱟ ᱾
ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱟ.ᱲᱟ. ᱫᱚ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱞᱤᱢᱵᱩ ᱟ.ᱲᱟ. : ᱥᱷᱩ ᱛᱟ'ᱦᱟ' "ᱱᱟᱣᱟ" ᱟᱨ ᱠᱷᱭᱤᱢ ᱛᱟ'ᱦᱟ' ᱨᱟᱡᱽ ᱵᱥᱠᱷᱚᱞ ᱥᱮ ᱚᱲᱟᱜ ᱠᱤᱱ ᱢᱤᱞᱟ.ᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ᱞᱟ.ᱭ ᱟᱠᱚ ᱶᱟᱝ ᱢᱟ , ᱱᱚᱣᱟ ᱧᱩᱛᱭᱢ ᱫᱚ ᱨᱟᱡᱚᱥᱴᱤ ᱨᱮᱱ ᱯᱟ.ᱦᱤᱞ ᱨᱟᱡᱟ ᱯᱷᱩᱱᱴᱥᱩᱠ ᱱᱟᱢᱧᱡᱟᱞ ᱦᱚᱛᱮ ᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱨᱟᱡᱽ ᱵᱟᱠᱷᱚᱞ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟ'ᱦᱮ'ᱱᱟ ᱾ ᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱮᱱᱮᱛ ᱫᱚ ᱰᱮᱱᱡᱚᱝ (Denjong), ᱛᱟ'ᱦᱟ' "ধᱞᱦᱩᱲᱩ ᱵᱮᱰᱟ" ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱨᱮᱱ ᱢᱩᱞ ᱟ.ᱫᱤᱵᱟ.ᱥᱤ ᱞᱮᱯᱪᱟ ᱠᱚ ᱱᱤᱭᱮ- ᱢᱮ- ᱮᱞ (Nye-mae-el) ᱛᱟ'ᱦᱟ' " ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱵᱟᱜᱽᱣᱟᱱ" ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱵᱷᱩᱴᱤᱭᱟ. ᱠᱯ ᱵᱮᱭᱩᱞ ᱰᱮᱢᱟᱡᱚᱝ (Beyul Demazong), ᱛᱟ'ᱦᱟ' "ᱦᱩᱲᱩ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱠᱩ ᱵᱮᱰᱟ" (the hidden valley of rice) ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱥᱟᱥᱛᱚᱨ ᱠᱚ ᱨᱮ ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱫᱚ ᱤᱱᱫᱨᱚᱠᱤᱞ, ᱛᱟ'ᱦᱟ' ᱵᱚᱝᱜᱟ ᱨᱟᱡᱽ ᱤᱱᱫᱨᱞ ᱮᱟᱜ ᱵᱟᱜᱽᱣᱟᱱ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ-ᱟ ᱾

᱐᱕:᱓᱗, ᱗ ᱚᱜᱚᱥᱴ ᱒᱐᱑᱙ ᱧᱮᱞᱟᱹᱨᱩ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ

ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ
ᱯᱚᱱᱚᱛ
Official logo of ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ
Emblem
Location of ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ
Coordinates (Gangtok): 27°20′N 88°37′E / 27.33°N 88.62°E / 27.33; 88.62Coordinates: 27°20′N 88°37′E / 27.33°N 88.62°E / 27.33; 88.62
ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱥᱤᱧᱚᱛ
Admission to Union 16 May 1975
ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲᱜᱟᱝᱴᱚᱠ
ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱥᱚᱦᱚᱨᱜᱟᱝᱴᱚᱠ
ᱦᱚᱱᱚᱛᱯᱩᱱᱭᱟ (᱔)
ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ
 • ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱜᱟᱝᱜᱟ ᱯᱨᱟᱥᱚᱫ
 • Chief Ministerᱯᱨᱮᱢ ᱥᱤᱝ ᱴᱟᱢᱟᱝ (SKM)
 • ᱯᱟᱹᱨᱥᱤUnicameral (32 seats)
 • ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨᱯᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ 1
ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱫᱚᱨᱵᱟᱨ 1
 • ᱦᱟᱭ ᱠᱚᱨᱴᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱦᱟᱭ ᱠᱚᱨᱴ
ᱮᱨᱤᱭᱟ
 • ᱞᱮᱠᱷᱟᱜᱩᱴ7096 ᱠᱤᱢᱤ (2740 ᱜᱟᱺᱴ ᱢᱟᱭᱤᱞ)
ᱮᱨᱤᱭᱟ ᱨᱮᱸᱠ᱒᱗ ᱟᱱᱟᱜ
ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱥᱮᱨᱢᱟ(2011)[᱑]
 • ᱞᱮᱠᱷᱟᱜᱩᱴ᱖᱑᱐,᱕᱗᱗
 • ᱫᱷᱟᱹᱲ ᱮᱞ᱒᱘ ᱟᱱᱟᱜ
 • ᱰᱮᱱᱥᱤᱴᱤ86/ᱠᱤᱢᱤ2 (220/ᱜᱟᱺᱴ ᱢᱟᱹᱭᱤᱞ)
Demonym(s)Sikkimese
ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ[᱒][᱓]
 • ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
 • ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
IST (ᱭᱩᱴᱤᱥᱤ+05:30)
ᱟᱭ.ᱮᱥ.ᱳ ᱓᱑᱖᱖ ᱠᱳᱰIN-SK
HDIincrease 0.716 (High)
HDI rank10th (2017)
ᱥᱮᱪᱮᱫ82.6% (13th)
ᱣᱮᱵᱽᱥᱟᱭᱤᱴwww.sikkim.gov.in
Assembly of Sikkim abolished monarchy and resolved to be a constituent unit of India. A referendum was held on these issues and majority of the voters voted yeᱫᱩOn 15 May 1975 the President of India ratified a constitutional amendment that made Sikkim the 22nd state of India.
State symbols of Sikkim
ᱨᱮᱱᱟᱜ
ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ
Kham-sum-wangdu
ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ
Red Panda
ᱪᱮᱬᱮ
Blood Pheasant[᱔]
ᱵᱟᱦᱟ
Noble dendrobium (Dendrobium nobile)[᱕][᱖]
ᱫᱟᱨᱮ
Rhododendron

ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ (ᱤᱝᱨᱟ.ᱡᱤ: Sikkim) ᱦᱤᱢᱟᱞᱚᱭ ᱵᱩᱨᱩ ᱢᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱛᱷᱟᱢᱜᱟ.ᱰᱤ ᱟᱠᱟᱱ ᱥᱤᱧᱩᱛ ᱫᱩᱟᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱩᱫ ᱴᱮᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱠᱠᱤᱱ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱟᱨ ᱚᱛ - ᱦᱟᱥᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱥᱤᱧᱩᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱵᱷᱤᱛᱨᱤ ᱨᱮ ᱜᱚᱣᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚᱢ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱱᱟᱢᱟᱧᱡᱟᱞ ᱨᱟᱡᱽᱵᱚᱝᱥᱚ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱛᱮ ᱛᱮ ᱥᱚᱞᱟᱥᱚᱱᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱢᱤᱫ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟ.ᱞ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱛᱟᱦᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱴᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱭᱟ. ᱮᱴᱠᱮ ᱴᱚᱬᱮ ᱠᱷᱟ.ᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱦᱚᱲ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱨᱟ.ᱭ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱥᱤᱧᱩᱛ ᱥᱟᱶ ᱢᱮᱥᱟᱭᱮᱱᱟ ᱾ ᱱᱤᱭᱟ. ᱦᱚᱛᱮ ᱛᱮ ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱟᱡᱽᱟ.ᱨᱤ ᱢᱩᱪᱟ.ᱫ ᱛᱟ'ᱦᱟ' ᱚᱱᱰᱮ ᱥᱤᱧᱩᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱚᱝᱵᱤᱫᱷᱟᱱ ᱟ.ᱱ - ᱟ.ᱨᱤ ᱞᱮᱠᱟ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱯᱷᱮᱨᱟᱣ ᱮᱱᱟ ᱾

ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱚᱢᱚᱱ

ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱟ.ᱲᱟ. ᱫᱚ ᱵᱟᱨᱭᱟ ᱞᱤᱢᱵᱩ ᱟ.ᱲᱟ. : ᱥᱷᱩ ᱛᱟ'ᱦᱟ' "ᱱᱟᱣᱟ" ᱟᱨ ᱠᱷᱭᱤᱢ ᱛᱟ'ᱦᱟ' ᱨᱟᱡᱽ ᱵᱥᱠᱷᱚᱞ ᱥᱮ ᱚᱲᱟᱜ ᱠᱤᱱ ᱢᱤᱞᱟ.ᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ᱞᱟ.ᱭ ᱟᱠᱚ ᱶᱟᱝ ᱢᱟ , ᱱᱚᱣᱟ ᱧᱩᱛᱭᱢ ᱫᱚ ᱨᱟᱡᱚᱥᱴᱤ ᱨᱮᱱ ᱯᱟ.ᱦᱤᱞ ᱨᱟᱡᱟ ᱯᱷᱩᱱᱴᱥᱩᱠ ᱱᱟᱢᱧᱡᱟᱞ ᱦᱚᱛᱮ ᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱨᱟᱡᱽ ᱵᱟᱠᱷᱚᱞ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟ'ᱦᱮ'ᱱᱟ ᱾ ᱛᱤᱵᱵᱚᱛᱤ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ ᱛᱮ ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱮᱱᱮᱛ ᱫᱚ ᱰᱮᱱᱡᱚᱝ (Denjong), ᱛᱟ'ᱦᱟ' "ধᱞᱦᱩᱲᱩ ᱵᱮᱰᱟ" ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱨᱮᱱ ᱢᱩᱞ ᱟ.ᱫᱤᱵᱟ.ᱥᱤ ᱞᱮᱯᱪᱟ ᱠᱚ ᱱᱤᱭᱮ- ᱢᱮ- ᱮᱞ (Nye-mae-el) ᱛᱟ'ᱦᱟ' " ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱵᱟᱜᱽᱣᱟᱱ" ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱟᱨ ᱵᱷᱩᱴᱤᱭᱟ. ᱠᱯ ᱵᱮᱭᱩᱞ ᱰᱮᱢᱟᱡᱚᱝ (Beyul Demazong), ᱛᱟ'ᱦᱟ' "ᱦᱩᱲᱩ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱠᱩ ᱵᱮᱰᱟ" (the hidden valley of rice) ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱦᱤᱱᱫᱩ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱥᱟᱥᱛᱚᱨ ᱠᱚ ᱨᱮ ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱫᱚ ᱤᱱᱫᱨᱚᱠᱤᱞ, ᱛᱟ'ᱦᱟ' ᱵᱚᱝᱜᱟ ᱨᱟᱡᱽ ᱤᱱᱫᱨᱞ ᱮᱟᱜ ᱵᱟᱜᱽᱣᱟᱱ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ-ᱟ ᱾

ᱚᱛᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ

ᱜᱟᱛᱟᱠ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟ.ᱲᱛᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱱᱚᱱᱰᱮ ᱑᱑ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ ᱞᱟᱲᱪᱟᱲᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ , ᱡᱮ ᱞᱮᱠᱟ - ᱱᱮᱯᱟᱞᱤ, ᱞᱮᱯᱪᱟ, ᱵᱷᱩᱴᱤᱭᱟ. , ᱞᱤᱢᱵᱩ, ᱱᱮᱮᱟᱨᱤ, ᱨᱟᱭ, ᱜᱩᱨᱩᱝ, ᱛᱟᱢᱟᱝ, ᱢᱟᱝᱜᱟᱨ, ᱥᱮᱨᱯᱟ, ᱛᱟᱢᱟᱝ ᱟᱨ ᱥᱩᱱᱣᱟᱨ ᱾ ᱟᱥᱲᱟ ᱠᱚᱨᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱪᱟ.ᱞᱤ ᱞᱮᱠᱟ ᱛᱮ ᱟᱨ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱟ.ᱯᱤᱥ - ᱟᱫᱟᱞᱚᱛ ᱠᱚ ᱨᱮ ᱤᱝᱨᱟ.ᱡᱤ ᱯᱟ.ᱨᱥᱤ ᱜᱮ ᱞᱟᱲᱪᱟᱲᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ᱜᱮᱝᱴᱚᱠ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱥᱤᱠᱠᱤᱢ ᱨᱮᱭᱥᱜ ᱨᱟᱡᱽᱜᱟᱲ ᱟᱨ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱥᱮᱬᱟ ᱱᱟᱝᱜᱨᱟᱦᱟ ᱾

  1. ᱛᱩᱢᱟᱹᱞ ᱦᱩᱲᱟᱹᱜ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Cens2011Up
  2. "1977 Sikkim government gazette" (PDF). sikkim.gov.in (in ᱟᱝᱜᱽᱨᱮᱡᱤ). Governor of Sikkim. p. 188. Archived from the original (PDF) on 22 July 2018. Retrieved 22 July 2018.
  3. "50th Report of the Commissioner for Linguistic Minorities in India" (PDF). 16 July 2014. p. 109. Archived from the original (PDF) on 2 January 2018. Retrieved 6 November 2016. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  4. Dhar, T. N.; S. P. Gupta (1999). Tourism in Indian Himalaya. Lucknow: Indian Institute of Public Administration. p. 192. OCLC 42717797.
  5. "States and Union Territories Symbols". knowindia.gov.in. Archived from the original on 12 ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ 2013. Retrieved 13 ᱡᱩᱱ 2016. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  6. "Flora and Fauna". sikkimtourism.gov.in. Archived from the original on 17 ᱮᱯᱨᱤᱞ 2016. Retrieved 13 ᱡᱩᱱ 2016. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)