ᱵᱤᱥᱟᱠᱷᱟᱯᱟᱴᱱᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ

ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ, ᱨᱟᱲᱟ ᱜᱮᱭᱟᱱ ᱯᱩᱛᱷᱤ ᱠᱷᱚᱱ
ᱵᱤᱥᱟᱠᱷᱟᱯᱟᱴᱱᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ
ᱟᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ
Clockwise from top: View of Visakhapatnam from Kailasagiri, Simhachalam Temple, Borra Caves, Araku Valley, Stupas at Bavikonda, pylon at Visakhapatnam Steel Plant
ᱮᱴᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ: ᱵᱤᱡᱟᱜᱽ
ᱵᱤᱥᱟᱠᱷᱟᱯᱟᱴᱱᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱟᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮ
ᱵᱤᱥᱟᱠᱷᱟᱯᱟᱴᱱᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱟᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮ
ᱫᱤᱥᱚᱢᱥᱤᱧᱚᱛ
ᱯᱚᱱᱚᱛᱟᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ
ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨᱵᱤᱥᱟᱠᱷᱟᱯᱟᱴᱱᱟᱢ
ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱪᱟᱪᱞᱟᱣ ᱠᱷᱚᱸᱰ
ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ
 • ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱯᱟᱲᱚᱥᱵᱷᱟᱰᱟᱨᱮᱵᱷᱩ ᱵᱤᱱᱚᱭ ᱪᱟᱸᱫᱽ[᱑]
ᱮᱨᱤᱭᱟ [᱒]:28
 • ᱟᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ11161 ᱠᱤᱢᱤ (4309 ᱜᱟᱺᱴ ᱢᱟᱭᱤᱞ)
ᱥᱟᱦᱟᱨ • ᱱᱟᱜᱟᱨ[᱒]:28632.16 ᱠᱤᱢᱤ (244.08 ᱜᱟᱺᱴ ᱢᱟᱭᱤᱞ)
 • ᱟᱹᱛᱩᱴᱚᱞᱟ[᱒]:2810528.84 ᱠᱤᱢᱤ (4065.21 ᱜᱟᱺᱴ ᱢᱟᱭᱤᱞ)
ᱮᱨᱤᱭᱟ ᱨᱮᱸᱠ᱑᱔ ᱟᱱᱟᱜ
ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱥᱮᱨᱢᱟ(᱒᱐᱑᱑)[᱓]
 • ᱟᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱦᱚᱱᱚᱛ᱔,᱒᱙᱐,᱕᱘᱙
 • ᱫᱷᱟᱹᱲ ᱮᱞ᱖ ᱟᱱᱟᱜ
 • ᱰᱮᱱᱥᱤᱴᱤ384/ᱠᱤᱢᱤ2 (990/ᱜᱟᱺᱴ ᱢᱟᱹᱭᱤᱞ)
 • ᱰᱮᱱᱥᱤᱴᱤ ᱫᱷᱟᱹᱲ ᱮᱞ᱘ ᱟᱱᱟᱜ
 • ᱱᱟᱜᱟᱨ[᱒]:14᱒,᱐᱓᱕,᱙᱒᱒
 • ᱟᱹᱛᱩᱴᱚᱞᱟ[᱒]:14᱒,᱒᱕᱔,᱖᱖᱗
 • Households᱑,᱐᱙᱗,᱐᱔᱒
 • ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ᱑᱐᱐᱖ (ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱨᱮ ᱑᱐᱐᱐ ᱠᱚᱲᱟ)
ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
 • ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤᱛᱮᱞᱮᱜᱩ
ᱥᱮᱪᱮᱫ
 • ᱥᱤᱠᱷᱱᱟᱹᱛ᱒᱖᱖᱗᱘᱗᱘
IST (ᱭᱩᱴᱤᱥᱤ+᱐᱕:᱓᱐)
ᱯᱤᱱ ᱠᱳᱰ᱕᱓᱐xxx
ᱟᱭ.ᱮᱥ.ᱳ ᱓᱑᱖᱖ ᱠᱳᱰIN-AP
Vehicle registrationAP-31, AP-32, AP-33, AP-34, AP–39 (from 30 January 2019)[᱔]
ᱣᱮᱵᱽᱥᱟᱭᱤᱴvisakhapatnam.nic.in

ᱵᱤᱥᱟᱠᱷᱟᱯᱟᱴᱱᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱱᱫᱷᱨᱚ ᱯᱨᱚᱫᱮᱥ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱞᱟᱦᱟ ᱛᱮ ᱵᱷᱤᱡᱟᱜᱟᱯᱟᱴᱱᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱫ ᱾[᱕] ᱱᱚᱸᱰᱮᱱᱟᱜ ᱦᱮᱰᱠᱩᱣᱟᱴᱚᱨ ᱫᱚ ᱵᱤᱥᱟᱠᱷᱟᱯᱟᱴᱱᱟᱢ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾[᱖] ᱱᱚᱶᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱟᱲᱮ ᱟᱱᱫᱷᱨᱚ ᱮᱞᱟᱠᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱨᱮ ᱳᱰᱤᱥᱟ, ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱦᱮᱫ ᱨᱮ ᱵᱷᱤᱡᱤᱱᱟᱜᱽᱨᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ, ᱠᱚᱧᱮ-ᱯᱟᱪᱮ ᱨᱮ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱜᱚᱫᱟᱵᱚᱨᱤ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱠᱚᱧᱮ ᱨᱮ ᱵᱚᱝᱜᱚ ᱫᱚᱨᱭᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾[᱖]

ᱱᱟᱜᱟᱢ[ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ | ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ]

ᱵᱨᱤᱴᱤᱥ ᱥᱟᱥᱚᱱ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱱᱚᱟᱶ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱾

ᱵᱤᱥᱟᱠᱷᱟᱯᱟᱴᱱᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱱᱤᱛᱚᱜ ᱨᱮᱰ ᱠᱚᱨᱤᱰᱚᱨ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ [᱗]

ᱰᱮᱢᱚᱜᱨᱟᱯᱷᱤᱠᱥ[ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ | ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ]

ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱟᱞᱮ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱔,᱒᱘᱘,᱑᱓᱓ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ [᱘] ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱖᱔᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱢᱩᱸᱫ ᱠᱷᱚᱱ ᱔᱔ ᱟᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱱᱚᱸᱰᱮ ᱦᱚᱲ ᱵᱟᱹᱲ ᱫᱚᱨ ᱫᱚ ᱑᱑ᱹ᱘᱙% ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱒᱐᱐᱑-᱒᱐᱑᱑ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱾ ᱵᱤᱥᱟᱠᱷᱟᱯᱟᱴᱱᱟᱢ ᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱝ ᱡᱟᱹᱱᱤ ᱫᱚ ᱑᱐᱐᱓ ᱠᱩᱲᱤ ᱨᱮ ᱑᱐᱐᱐ ᱠᱚᱲᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱟᱨ ᱥᱤᱠᱤᱛ ᱫᱚᱨ ᱖᱗ᱹ᱗% ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾[᱘]

ᱵᱤᱥᱟᱠᱷᱟᱯᱟᱴᱱᱟᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱤᱱ ᱕᱗ᱹ᱙᱕% ᱦᱚᱲ ᱫᱚ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱ ᱠᱟᱱᱟ ᱾[᱙]

ᱦᱮᱥᱮᱱ (Transport)[ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ | ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ]

ᱱᱚᱶᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ (state highway) ᱙᱖᱔ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾[᱑᱐]

ᱥᱮᱪᱮᱫ[ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ | ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ]

ᱚᱛᱢᱚᱱ ᱟᱨ ᱛᱟᱱᱟᱞᱟ ᱟᱥᱲᱟ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱟᱭᱢᱟ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱟᱨ ᱵᱮᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱟᱥᱲᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱟᱥᱲᱟ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱛᱷᱚᱱᱚᱛ (School Education Department) ᱛᱟᱹᱨᱤ ᱛᱮ ᱾[᱑᱑][᱑᱒] ᱱᱚᱶᱟ ᱛᱟᱹᱨᱤ ᱨᱮ ᱑᱖᱒ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ, ᱒᱗᱙᱓ ᱦᱚᱱᱚᱛ, ᱙ ᱨᱮᱥᱤᱰᱮᱱᱥᱤᱭᱟᱞ, ᱑᱒᱒᱕ ᱵᱮᱥᱚᱨᱠᱟᱨᱤ, ᱓᱔ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱠᱚᱥᱛᱩᱨᱵᱟ ᱜᱟᱱᱫᱷᱤ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱟᱥᱲᱟ (KGBV), ᱑᱔᱗ ᱢᱩᱱᱤᱥᱤᱯᱟᱞ ᱟᱨ ᱘᱒᱙ ᱮᱴᱟᱜ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱟᱥᱲᱟ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾[᱑᱓] ᱡᱚᱛᱚ ᱨᱮ ᱖᱐᱙,᱕᱘᱗ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱪᱮᱫᱤᱭᱟᱹ ᱚᱛᱢᱚᱱ, ᱪᱚᱴᱢᱚᱱ ᱟᱨ ᱛᱟᱱᱟᱞᱟ ᱟᱥᱲᱟ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱚᱞᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾[᱑᱔]

ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ[ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ | ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ]

  1. "Days after assuming office, Jagan rejigs administration in AP". Asian News International (in ᱟᱝᱜᱽᱨᱮᱡᱤ). 5 June 2019. Retrieved 5 June 2019.
  2. ᱒.᱐ ᱒.᱑ ᱒.᱒ ᱒.᱓ ᱒.᱔ "District Census Hand Book – Visakhapatnam" (PDF). Census of India. Registrar General and Census Commissioner of India. Retrieved 14 June 2019.
  3. "Population". Census of India. Registrar General and Census Commissioner of India. Retrieved 14 June 2019.
  4. "New 'AP 39' code to register vehicles in Andhra Pradesh launched". The New Indian Express. Vijayawada. 31 January 2019. Archived from the original on 28 July 2019. Retrieved 9 June 2019.
  5. Pradhāna, Rāmacandra (2008). Raj to Swaraj: A Textbook on Colonialism and Nationalism in India (in ᱟᱝᱜᱽᱨᱮᱡᱤ). Macmillan India. ISBN 978-0-230-63406-0.
  6. ᱖.᱐ ᱖.᱑ "District Census Hand Book : Visakhapatnam (Part A)" (PDF). Census of India. Directorate of Census Operations, Andhra Pradesh. 2011. Retrieved 1 June 2019. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameter: |dead-url= (help)
  7. "83 districts under the Security Related Expenditure Scheme". IntelliBriefs. 11 December 2009. Archived from the original on 27 October 2011. Retrieved 17 September 2011.
  8. ᱘.᱐ ᱘.᱑ "District Census 2011". Census2011.co.in. 2011. Retrieved 30 September 2011.
  9. "Archived copy". Archived from the original on 17 ᱢᱟᱨᱪ 2015. Retrieved 18 ᱢᱟᱨᱪ 2015. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)CS1 maint: archived copy as title (link)
  10. "Existing State Highways" (PDF). Andhra Pradesh Road Development Corporation. Government of Andhra Pradesh. p. 1. Archived from the original (PDF) on 20 September 2018. Retrieved 11 May 2019.
  11. "School Education Department" (PDF). School Education Department, Government of Andhra Pradesh. Archived from the original (PDF) on 19 ᱢᱟᱨᱪ 2016. Retrieved 7 ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ 2016. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  12. "The Department of School Education – Official AP State Government Portal". www.ap.gov.in. Archived from the original on 7 ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ 2016. Retrieved 7 ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ 2016. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  13. "School Information Report". Commissionerate of School Education. Government of Andhra Pradesh. Archived from the original on 8 ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ 2016. Retrieved 8 ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ 2016. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  14. "Student Information Report". Commissionerate of School Education. Child info 2015–16, District School Education – Andhra Pradesh. Archived from the original on 22 ᱢᱮ 2015. Retrieved 8 ᱱᱚᱵᱷᱮᱢᱵᱚᱨ 2016. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)