ᱡᱟᱜᱽᱨᱚᱥ ᱵᱩᱨᱩ

ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ, ᱨᱟᱲᱟ ᱜᱮᱭᱟᱱ ᱯᱩᱛᱷᱤ ᱠᱷᱚᱱ
ᱡᱟᱜᱽᱨᱚᱥ
زاگرۆس
ᱡᱟᱜᱽᱨᱚᱥ ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱴᱩᱭ, ᱰᱮᱱᱟ
Highest point
ᱴᱩᱭQash-Mastan (Dena)
ᱩᱥᱩᱞ4,409 m (14,465 ft)
ᱯᱨᱚᱢᱤᱱᱮᱱᱥP2660
ᱟᱭᱤᱥᱚᱞᱟᱥᱚᱱP2659
Dimensions
ᱡᱤᱞᱤᱧ1,600[᱑] km (990 mi)
ᱚᱥᱟᱨ240 km (150 mi)
Geography
The Zagros fold and thrust belt in green, with the Zagros Mountains to the right
LocationIran, Iraq and Turkey
Middle East or Western Asia
Geology
Age of rockCarboniferous
Mountain typeFold and thrust belt

ᱡᱟᱜᱽᱨᱚᱥ ᱵᱩᱨᱩ ᱫᱚ ᱤᱨᱟᱱ, ᱭᱛᱚᱨ ᱤᱨᱟᱠ ᱟᱨ ᱛᱩᱨᱠᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱵᱩᱨᱩ ᱢᱟᱞᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱢᱚᱴ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ 1,600 km (990 mi) ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱟᱜᱽᱨᱚᱥ ᱵᱩᱨᱩ ᱢᱟᱞᱟ ᱫᱚ ᱤᱨᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱛᱚᱨ ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱨᱮ ᱮᱦᱚᱵ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱯᱟᱹᱪᱷᱤᱢ ᱥᱮᱫ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱛᱩᱨᱠᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱟᱹᱠᱷᱤᱱ ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱨ ᱤᱨᱟᱠ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱩᱛᱚᱨ ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱟᱱ ᱡᱟᱜᱟᱭ ᱮᱥᱮᱫ ᱟᱠᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱠᱷᱚᱫᱟᱜ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱯᱟᱨᱥᱤᱭᱟᱱ ᱩᱯᱫᱚᱨᱭᱟ ᱥᱮᱫ ᱡᱤᱞᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱩᱥᱩᱞ ᱡᱟᱜᱟ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱵᱩᱨᱩ ᱰᱮᱱᱟ 4,409 metres (14,465 ft) ᱾

ᱚᱛ ᱥᱟᱬᱮᱥ[ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ | ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ]

SRTM Shaded Relief Anaglyph of Zagros Mountains
The Zagros Mountains from space, September 1992[᱒]


ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱩᱨ ᱫᱚ ᱵᱟᱨᱮᱭᱟ ᱯᱞᱮᱴ ᱢᱮᱥᱟ ᱠᱟᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱤᱫ ᱫᱚ ᱭᱩᱨᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱯᱞᱮᱴ ᱟᱨ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱫᱚ ᱟᱨᱚᱵᱤᱭᱟᱱ ᱯᱞᱮᱴ ᱾ [᱓] ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱠᱤᱱ ᱵᱟᱨᱮᱭᱟ ᱯᱞᱮᱴ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱟᱨᱚᱵᱤᱭᱟᱱ ᱯᱞᱮᱴ ᱟᱨ ᱭᱩᱨᱮᱥᱤᱭᱟᱱ ᱯᱞᱮᱴ ᱵᱟᱱᱟᱨ ᱴᱷᱮᱯᱮᱞᱟᱣ ᱮᱱ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱚᱱᱰᱮᱱᱟᱜ ᱫᱷᱤᱨᱤ ᱫᱚ ᱩᱥᱩᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱩᱥᱩᱞ ᱛᱮ ᱨᱟᱠᱟᱵ ᱮᱱᱟ ᱾ [᱔] ᱱᱚᱣᱟ ᱴᱷᱮᱯᱮᱞᱟᱣ ᱫᱚ ᱱᱮᱛᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱪᱟᱹᱞᱩ ᱟᱠᱟᱱ ᱜᱮᱭᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜ-ᱟ ᱾

ᱱᱟᱜᱟᱢ[ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ | ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ]

ᱟᱹᱰᱤ ᱥᱮᱫᱟᱭ ᱠᱷᱳᱱ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱩᱨᱩ ᱫᱚ ᱢᱟᱱᱢᱤ ᱠᱚ ᱟᱹᱛ ᱟᱠᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱰᱮ ᱥᱮᱫᱟᱭᱟᱜ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱡᱟᱝ ᱠᱚ ᱧᱟᱢᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱖᱕,᱐᱐᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱓᱕,᱐᱐᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱨᱣᱮᱭᱟᱜ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱡᱟᱝ ᱥᱟᱱᱤᱫᱟᱨ ᱜᱚᱝᱜᱷᱚᱨ ᱨᱮ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱱᱟ ᱾ [᱕] ᱱᱚᱣᱟ ᱜᱚᱝᱜᱷᱚᱨ ᱨᱮ ᱑᱐,᱐᱐᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱢᱟᱬᱟᱝ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱓᱕ ᱡᱷᱚᱬᱟᱜ ᱛᱚᱯᱟ ᱴᱷᱟᱶ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾ [᱖]

ᱦᱚᱭ ᱦᱤᱥᱤᱫ[ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ | ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ]

ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮᱫᱚ ᱟᱹᱰᱤ ᱞᱮᱠᱟᱱ ᱤᱠᱚ ᱥᱤᱥᱴᱚᱢ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱰᱮ ᱫᱚ ᱱᱟᱥᱮ ᱨᱚᱦᱚᱲ ᱦᱚᱭ ᱦᱤᱥᱤᱫ ᱟᱹᱭᱠᱟᱹᱜ-ᱟ ᱾ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱡᱟᱹᱲᱤ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ 400–800 mm (16–31 in) ᱾ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱡᱟᱹᱲᱤ ᱫᱚ ᱱᱚᱰᱮ ᱨᱟᱵᱟᱝ ᱨᱤᱛᱩ ᱟᱨ ᱱᱤᱨᱚᱱ ᱨᱤᱛᱩ ᱨᱮ ᱦᱩᱭᱩᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱰᱮ ᱫᱚ ᱫᱚᱢᱮ ᱨᱟᱵᱟᱝ-ᱟ, ᱢᱤᱢᱤᱫ ᱫᱷᱟᱣ ᱫᱚ ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱛᱟᱯ −25 °C (−13 °F) ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱟᱬᱜᱚᱱᱟ ᱾ ᱨᱟᱵᱟᱝ ᱨᱤᱛᱩ ᱨᱮ ᱨᱟᱛᱟᱝ ᱦᱚᱸ ᱧᱩᱨᱩᱜ-ᱟ, ᱱᱤᱨᱚᱱ ᱨᱩᱛᱩ ᱨᱮ ᱡᱟᱹᱲᱤᱭᱟᱭ ᱟᱨ ᱥᱤᱛᱩᱝ ᱨᱤᱛᱩ ᱨᱮ ᱫᱚ ᱦᱚᱭ ᱦᱤᱥᱤᱫ ᱨᱚᱦᱚᱲ ᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸᱱᱟ ᱾ [᱗]


Amadiya District, Iraqᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱭᱼᱦᱤᱥᱤᱫ ᱵᱟᱵᱚᱛ ᱠᱟᱛᱷᱟ
ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱡᱟᱱ ᱯᱷᱮᱵᱽ ᱢᱟᱨᱪ ᱮᱯᱨᱤᱞ ᱢᱮᱹ ᱡᱩᱱ ᱡᱩᱞᱟᱭ ᱟᱜᱚᱥᱴ ᱥᱮᱯ ᱚᱠᱴᱚ ᱱᱚᱵᱷᱮ ᱰᱤᱥᱮ ᱥᱮᱨᱢᱟ
ᱮᱵᱷᱚᱨᱮᱡᱽ ᱪᱮᱛᱟᱱ °ᱥᱮ (°ᱯᱷᱟ) −0.2
(31.6)
1.4
(34.5)
6.4
(43.5)
12.2
(54.0)
19.3
(66.7)
24.8
(76.6)
29.7
(85.5)
29.6
(85.3)
25.6
(78.1)
17.7
(63.9)
9.7
(49.5)
2.7
(36.9)
14.9
(58.8)
ᱮᱵᱷᱚᱨᱮᱡᱽ ᱞᱟᱛᱟᱨ °ᱥᱮ (°ᱯᱷᱟ) −8.0
(17.6)
−6.8
(19.8)
−2.0
(28.4)
3.5
(38.3)
8.8
(47.8)
13.0
(55.4)
17.3
(63.1)
16.9
(62.4)
13.0
(55.4)
7.2
(45.0)
2.1
(35.8)
−4.3
(24.3)
5.1
(41.1)
ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ: [᱘]

ᱫᱟᱨᱮ ᱱᱟᱹᱬᱤ ᱟᱨ ᱡᱤᱵᱽ ᱡᱚᱱᱛᱩ[ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ | ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ]

A view of Persian oak forests that dominate the Zagros Mountains
Men with a restrained lion in Iran. This photograph was taken by Antoin Sevruguin, ca. 1880,[᱙] before the lion's extirpation in the country.


ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱟᱹᱛᱤᱧ, ᱩᱡᱟᱹᱲ ᱟᱨ ᱵᱩᱨᱩ ᱢᱟᱜ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱵᱩᱨᱩ ᱩᱡᱟᱹᱲ ᱧᱚᱜ ᱟᱠᱟᱱ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱱᱮᱛᱟᱨ ᱦᱚᱸ ᱱᱚᱰᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱡᱤᱵᱽ ᱡᱚᱱᱛᱩ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱟᱨ ᱫᱟᱨᱮ ᱱᱟᱹᱬᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮ ᱟᱹᱰᱤ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱜᱮ ᱚᱠ ᱫᱟᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱟᱞᱢᱚᱱᱰ ᱮᱢᱟᱱ ᱠᱚᱦᱚᱸ ᱱᱚᱣᱟ ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮ ᱧᱟᱢᱚᱜ ᱜᱮᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱰᱮ ᱧᱟᱢᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱡᱚ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱠᱚ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱜᱩᱦᱩᱢ, ᱟᱞᱢᱚᱱᱰ, ᱵᱟᱨᱞᱤ, ᱞᱮᱱᱴᱤᱞ, ᱰᱟᱹᱲᱤᱢ ᱟᱨ ᱚᱝᱜᱩᱨ ᱮᱢᱟᱱ ᱾ [᱑᱐] ᱯᱟᱨᱥᱤᱭᱟᱱ ᱚᱠ ᱫᱟᱨᱮ ᱫᱚ ᱱᱚᱰᱮᱱᱟᱜ ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱕᱐% ᱡᱟᱜᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ-ᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱤᱨᱟᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱡᱟᱜᱽᱨᱚᱥ ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮ ᱧᱟᱢᱚᱜ ᱠᱟᱱ ᱟᱹᱰᱤ ᱜᱩᱨᱩᱛᱣᱚ ᱫᱟᱨᱮ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ [᱑᱑]

ᱯᱷᱚᱴᱚ ᱜᱮᱞᱮᱨᱤ[ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ | ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ]

ᱟᱨᱦᱚᱸ ᱧᱮᱞ ᱢᱮ[ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ | ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ]

ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ[ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ | ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ]

  1. "Zagros Mountains". Britannica. Encyclopedia Britannica. Retrieved 17 August 2017.
  2. "Salt Dome in the Zagros Mountains, Iran". NASA Earth Observatory. Retrieved 2006-04-27.
  3. Scheffel, Richard L.; Wernet, Susan J., eds. (1980). Natural Wonders of the World. United States of America: Reader's Digest Association, Inc. pp. 422–423. ISBN 0-89577-087-3.
  4. Nilforoushan F., Masson F., Vernant P., Vigny C., Martinod J., Abbassi M., Nankali H., Hatzfeld D., Bayer R., Tavakoli F., Ashtiani A., Doerflinger E., Daignières M., Collard P., Chéry J., 2003. GPS network monitors the Arabia-Eurasia collision deformation in Iran, Journal of Geodesy, 77, 411–422.
  5. Murray, Tim (2007). Milestones in Archaeology: A Chronological Encyclopedia (in ᱟᱝᱜᱽᱨᱮᱡᱤ). ABC-CLIO. p. 454. ISBN 9781576071861.
  6. Ralph S. Solecki; Rose L. Solecki; Anagnostis P. Agelarakis (2004). The Proto-Neolithic Cemetery in Shanidar Cave. Texas A&M University Press. pp. 3–5. ISBN 9781585442720. {{cite book}}: Unknown parameter |last-author-amp= ignored (help)
  7. Frey, W.; W. Probst (1986). Kurschner, Harald (ed.). "A synopsis of the vegetation in Iran". Contributions to the vegetation of Southwest Asia. Wiesbaden, Germany: L. Reichert: 9–43. ISBN 3-88226-297-4.
  8. "Climate statistics for Amadiya". Meteovista. Retrieved September 6, 2014.
  9. Sevruguin, A. (1880). "Men with live lion". National Museum of Ethnology in Leiden, The Netherlands; Stephen Arpee Collection. Retrieved 2018-03-26.
  10. Cowan, edited by C. Wesley; Nancy L. Benco; Patty Jo Watson (2006). The origins of agriculture : an international perspective ([New ed.]. ed.). Tuscaloosa, Ala.: University of Alabama Press. ISBN 0-8173-5349-6. Retrieved 5 May 2012. {{cite book}}: |first= has generic name (help)
  11. M. Heydari; H. Poorbabaei; T. Rostami; M. Begim Faghir; A. Salehi; R. Ostad Hashmei (2013). "Plant species in Oak (Quercus brantii Lindl.) understory and their relationship with physical and chemical propertiesof soil in different altitude classes in the Arghvan valley protected area, Iran" (PDF). Caspian Journal of Environmental Sciences, 2013, Vol. 11 No.1, pp. 97~110. Archived from the original (PDF) on 3 April 2015. Retrieved 10 April 2014.

ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ[ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ | ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ]