ᱯᱟᱨᱥᱟ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱯᱟᱨᱠ

ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ, ᱨᱟᱲᱟ ᱜᱮᱭᱟᱱ ᱯᱩᱛᱷᱤ ᱠᱷᱚᱱ
Parsa National Park
IUCN category II (national park)
Indian pitta at Parsa National Park
Lua error in ᱢᱳᱰᱩᱞ:Location_map at line 408: Malformed coordinates value.
ᱞᱚᱠᱮᱥᱚᱱNepal
ᱥᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱚᱦᱚᱨBirgunj
Coordinatesᱪᱷᱟᱸᱪ:WikidataCoord
ᱮᱨᱤᱭᱟ627.39 km2 (242.24 sq mi)
ᱴᱷᱟᱯᱚᱱ1984 as Wildlife Reserve, 2017 as National Park
Governing bodyDepartment of National Parks and Wildlife Conservation
Lua error in ᱢᱳᱰᱩᱞ:Mapframe at line 195: attempt to perform arithmetic on local 'lat_d' (a nil value).

ᱯᱟᱨᱥᱟ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱯᱟᱨᱠ ᱫᱚ ᱠᱚᱧᱮ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱱᱮᱯᱟᱞ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱤᱱᱮᱨ ᱴᱮᱨᱟᱭ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱢᱤᱫ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱯᱟᱨᱠ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱯᱟᱨᱥᱟ, ᱢᱚᱠᱣᱟᱱᱯᱩᱨ ᱟᱨ ᱵᱟᱨᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱖᱒᱗.᱓᱙ km2 (᱒᱔᱒.᱒᱔ sq mi) ᱮᱨᱤᱭᱟ ᱛᱮ ᱟᱴᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱥᱤᱵᱚᱞᱤᱠ ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮ ᱔᱓᱕ m (᱑,᱔᱒᱗ ft) ᱠᱷᱚᱱ ᱙᱕᱐ m (᱓,᱑᱒᱐ ft) ᱩᱥᱩᱞ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱑᱙᱘᱔ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱵᱤᱨ ᱡᱤᱭᱟᱹᱞᱤ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱒᱐᱐᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱵᱩᱯᱷᱚᱨ ᱡᱚᱱ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ 285.3 km2 (110.2 sq mi). ᱒᱐᱑᱕ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱫᱚ ᱑᱒᱘ ᱜᱟᱺᱴ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ ᱛᱮ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾[᱑] ᱒᱐᱑᱗ ᱠᱷᱚᱱ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱢᱟᱹᱱ ᱮ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱫᱼᱟ ᱾[᱒]

ᱨᱟᱯᱴᱤ ᱜᱟᱰᱟ ᱟᱨ ᱥᱤᱣᱟᱞᱤᱠ ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢ ᱥᱮᱫ ᱨᱮ ᱢᱟᱹᱱᱢᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱵᱟᱥᱟ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱵᱮᱱᱟᱣᱜᱼᱟ ᱾ ᱯᱩᱨᱩᱵᱽ ᱨᱮ ᱱᱚᱣᱟ ᱦᱮᱛᱟᱣᱩᱰᱟ ᱵᱤᱨᱜᱩᱸᱡᱽ ᱨᱟᱡᱽᱰᱟᱦᱟᱨ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱛᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱠᱚᱧᱮ ᱨᱮ, ᱢᱤᱫ ᱵᱩᱨᱩ ᱜᱟᱰᱟ ᱱᱚᱣᱟ ᱥᱤᱢᱟᱹ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱯᱟᱪᱮ ᱥᱮᱫ ᱨᱮ ᱪᱤᱛᱟᱣᱟᱱᱟ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟᱱ ᱴᱟᱭᱜᱚᱨ ᱨᱤᱡᱚᱨᱵᱷ ᱵᱷᱚᱞᱢᱤᱠᱤ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱥᱟᱶᱛᱮ, ᱒,᱐᱗᱕ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱘᱐᱑ ᱥᱠᱚᱭᱟᱨ ᱢᱟᱭᱤᱞ) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱥᱟᱸᱣᱛᱟ ᱥᱩᱥᱟᱹᱨ ᱵᱟᱜᱟᱱ ᱪᱤᱴᱷᱩᱣᱟᱱ-ᱯᱟᱨᱥᱟ-ᱵᱷᱚᱞᱢᱤᱠᱤ ᱴᱟᱭᱜᱚᱨ ᱠᱚᱱᱥᱚᱨᱵᱷᱮᱥᱚᱱ ᱭᱩᱱᱤᱴ (ᱴᱤ.ᱥᱤ.ᱭᱩ) ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱴᱷᱟᱶ ᱮ ᱟᱢᱮᱴ ᱮᱫᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱓,᱕᱔᱙ ᱠᱤᱞᱚᱢᱤᱴᱚᱨ (᱑,᱓᱗᱐ ᱥᱠᱚᱭᱟᱨ ᱢᱟᱭᱤᱞ) ᱵᱞᱚᱠ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱞᱩᱵᱷᱤᱭᱟᱞ ᱜᱽᱨᱟᱥᱞᱮᱸᱰ ᱟᱨ ᱥᱟᱵᱽᱴᱨᱚᱯᱤᱠᱟᱞ ᱩᱥᱩᱞ ᱰᱤᱥᱤᱰᱩᱥ ᱞᱤᱰᱩᱥ ᱠᱚ ᱮᱥᱮᱫ ᱮᱫᱟ ᱾[᱓]

ᱱᱚᱶᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱫᱚ ᱡᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱨᱤ ᱯᱟᱨᱠ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱢᱟᱲᱟᱝ, ᱱᱚᱶᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱫᱚ ᱨᱟᱡᱽᱟᱹᱨᱤ ᱠᱞᱟᱥ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱪᱟᱥᱵᱟᱥ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾[᱑][᱔]

ᱵᱷᱮᱡᱮᱴᱮᱥᱚᱱ[ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ | ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ]

ᱯᱟᱨᱠ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱤᱢᱤᱱ ᱜᱟᱱ ᱚᱛ ᱦᱟᱥᱟ ᱫᱚ ᱨᱟᱵᱟᱝ ᱟᱨ ᱥᱟᱵᱽ ᱴᱨᱚᱯᱤᱠ ᱚᱛ ᱦᱟᱥᱟ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱨᱮ ᱥᱚᱞ ᱚᱛ ᱦᱟᱥᱟ ᱫᱚ ᱙᱐% ᱦᱤᱥ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱪᱩᱨᱤᱭᱟ ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮ ᱪᱤᱨ ᱯᱟᱭᱤᱱ ᱠᱚ ᱡᱟᱱᱟᱢᱚᱜ-ᱟ ᱾ ᱠᱷᱟᱭᱨ, ᱥᱤᱥᱩ ᱟᱨ ᱥᱤᱞᱠ ᱠᱚᱴᱚᱠ ᱠᱚ ᱫᱟᱜ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱨᱮ ᱧᱟᱢᱚᱜᱼᱟ ᱾ ᱥᱟᱵᱟᱭ ᱜᱟᱥ ᱫᱚ ᱪᱩᱨᱤᱭᱟ ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱧᱮ ᱫᱷᱟᱨᱮ ᱨᱮ ᱱᱟᱯᱟᱭ ᱛᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢᱚᱜᱼᱟ ᱾[᱔]

᱒᱙᱘ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱵᱟᱥᱠᱩᱞᱟᱨ ᱯᱞᱟᱱᱴ, ᱒᱓᱔ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱰᱤᱠᱳᱴ, ᱕᱘ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱢᱚᱱᱚᱠᱳᱴ, ᱕ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱯᱴᱮᱨᱤᱰᱳᱯᱟᱭᱴ ᱟᱨ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱡᱤᱢᱱᱟᱥᱯᱚᱨᱢ ᱥᱟᱶ ᱙᱑᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱡᱟᱹᱛᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱨᱤᱠᱚᱨᱰ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾[᱑]

ᱡᱤᱵᱽ ᱡᱟᱱᱣᱟᱨ[ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ | ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ]

ᱢᱮ ᱒᱐᱐᱘ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮ, ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱲᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱡᱟᱹᱛ ᱨᱮ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ, ᱚᱱᱟ ᱨᱮ ᱓᱗ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱜᱚᱣᱨᱥ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱾[᱕]

᱒᱐᱐᱘ ᱥᱟᱞᱮ ᱨᱮ, ᱯᱩᱱᱭᱟ. ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱵᱮᱝᱜᱚᱞ ᱴᱟᱭᱜᱟᱨ ᱠᱚ ᱱᱮᱛᱟᱨ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱠᱚᱣᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱱᱟ ᱾[᱖] ᱯᱷᱮᱵᱽᱨᱩᱣᱟᱨᱤ ᱒᱐᱑᱗ ᱨᱮ ᱯᱮ ᱪᱟᱸᱫᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱛᱮ ᱢᱤᱫ ᱠᱮᱢᱮᱨᱟ ᱴᱨᱟᱯᱷᱤᱝ ᱥᱟᱨᱵᱷᱤᱭᱮᱴ ᱨᱮ ᱑᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱵᱮᱝᱜᱚᱞ ᱴᱟᱭᱜᱟᱨ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱧᱮᱞ ᱧᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱫᱚ ᱯᱮ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱛᱤᱜᱽᱨᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱯᱮ ᱫᱷᱟᱣ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱦᱩᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾[᱗]

ᱯᱟᱨᱠ ᱨᱮ ᱯᱮᱭᱟ ᱤᱱᱰᱤᱭᱟᱱ ᱨᱤᱱᱥᱮᱨᱚ ᱠᱚ ᱧᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾[᱘]

ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ[ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ | ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ]

  1. ᱑.᱐ ᱑.᱑ ᱑.᱒ Bhuju, U. R.; Shakya, P. R.; Basnet, T. B.; Shrestha, S. (2007). Nepal Biodiversity Resource Book. Protected Areas, Ramsar Sites, and World Heritage Sites (PDF). Kathmandu: International Centre for Integrated Mountain Development, Ministry of Environment, Science and Technology, in cooperation with United Nations Environment Programme, Regional Office for Asia and the Pacific. ISBN 978-92-9115-033-5. Archived from the original (PDF) on 2011-07-26. Retrieved 2018-12-14.
  2. Anonymous. 2015. Good news for tigers as Nepal extends Parsa Wildlife Archived ᱒᱐᱑᱘-᱐᱗-᱐᱙ at the Wayback Machine.. Wildlife Extra, 9 September 2015.
  3. Wikramanayake, E.D., Dinerstein, E., Robinson, J.G., Karanth, K.U., Rabinowitz, A., Olson, D., Mathew, T., Hedao, P., Connor, M., Hemley, G., Bolze, D. (1999). Where can tigers live in the future? A framework for identifying high-priority areas for the conservation of tigers in the wild. Archived ᱒᱐᱑᱒-᱐᱓-᱑᱐ at the Wayback Machine. In: Seidensticker, J., Christie, S., Jackson, P. (eds.) Riding the Tiger. Tiger Conservation in human-dominated landscapes. Cambridge University Press, Cambridge. hardback ISBN 0-521-64057-1, paperback ISBN 0-521-64835-1. Pages 255–272 "Archived copy". Archived from the original on April 6, 2012. Retrieved 2012-03-10.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)
  4. ᱔.᱐ ᱔.᱑ Majupuria, T.C., Kumar, R. (1998) Wildlife, National Parks and Reserves of Nepal. S. Devi, Saharanpur and Tecpress Books, Bangkok. ISBN 974-89833-5-8. Pages 245–248.
  5. WWF Nepal (2008) Gaur count in Parsa Wildlife Reserve EcoCircular Newsletter Vol. 44 No. 8, June 2008
  6. Global Tiger Initiative (2010) National Tiger Recovery Program: T x 2 by 2022 Nepal, Draft Archived ᱒᱐᱑᱑-᱐᱗-᱐᱖ at the Wayback Machine.
  7. "The tiger population in Nepal's Parsa National Park is recovering rapidly". 16 August 2017.
  8. "Nepal achieves 21% increase in rhino numbers". WWF Nepal. World Wildlife Fund. 5 May 2015. Retrieved 19 February 2023.

ᱵᱟᱦᱨᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ[ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ | ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ]