ᱡᱤᱥᱩ
ᱡᱤᱥᱩ | |
---|---|
![]() | |
ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱢᱟᱹᱦᱤᱛ ᱟᱨ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱴᱷᱟᱶ | ᱜᱚᱴᱟᱜᱩᱴᱤ ᱖ ᱠᱷᱚᱱ ᱔ ᱵᱤ ᱥᱤ[lower-alpha ᱑] ᱦᱮᱨᱚᱰᱤᱭᱟᱱ ᱨᱟᱡᱽ, ᱨᱚᱢᱟᱱ ᱥᱟᱢᱛᱨᱟᱢ[᱕] |
ᱜᱩᱨ | ᱮᱰᱤ ᱓᱐ ᱵᱟᱝᱠᱷᱟᱱ ᱓᱓ (ᱩᱢᱮᱨ ᱓᱓ ᱵᱟᱝᱠᱷᱟᱱ ᱓᱘) ᱡᱮᱨᱥᱟᱞᱮᱢ, ᱡᱩᱰᱤᱭᱟ, ᱨᱚᱢᱟᱱ ᱥᱟᱢᱛᱨᱟᱢ |
ᱜᱩᱨ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱡᱮ | ᱠᱨᱩᱥᱤᱯᱷᱤᱠᱥᱚᱱ[lower-alpha ᱒] |
ᱧᱩᱢᱱᱟᱢ |
|
ᱟᱯᱟᱛ ᱮᱸᱜᱟᱛ | ᱢᱮᱨᱤ, ᱡᱚᱥᱮᱯ[lower-alpha ᱓] |
ᱡᱤᱥᱩ (c. 4 BC – c. 30 / 33 AD), ᱫᱚ ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢᱨᱮᱱ ᱢᱩᱬᱩᱛ ᱦᱚᱲ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱡᱟᱸᱦᱟᱸᱭ ᱫᱚ Jesus of Nazareth and Jesus Christ ᱧᱤᱛᱩᱢ ᱛᱮᱦᱚᱸᱠᱩ ᱵᱟᱰᱟᱭᱮ ᱜᱮᱭᱟ᱾ ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱦᱚᱲ ᱠᱩᱣᱟ ᱯᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱣ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱥᱤᱡᱚᱱᱤᱭᱟᱹᱨᱮᱱ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱡᱤᱥᱩ ᱟᱜ ᱡᱤᱭᱚᱱ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱜᱚᱥᱯᱮᱞ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱠᱷᱟᱥ ᱠᱟᱭᱛᱮ ᱯᱩᱱ ᱠᱮᱱᱚᱱᱤᱠᱟᱞ ᱜᱚᱥᱯᱮᱞ ᱱᱟᱶᱟ ᱱᱤᱛ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
ᱡᱤᱥᱩ ᱫᱚ ᱟᱭᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟᱠᱩ ᱢᱚᱪᱟ ᱠᱟᱛᱷᱟᱛᱮᱜᱮᱭ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱞᱮᱫᱟ᱾[᱑᱐] ᱟᱭᱟᱜ ᱟᱭᱢᱟ ᱜᱩᱱ ᱥᱮ ᱫᱟᱲᱮ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱠᱟᱱᱛᱟᱭᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱦᱚᱲᱠᱩ ᱞᱟᱹᱭᱟᱹ᱾ ᱡᱟᱸᱦᱟᱸᱭ ᱦᱚᱲ ᱟᱡᱟᱨ ᱨᱮᱠᱚ ᱯᱟᱲᱟᱣ ᱞᱮᱱ ᱠᱷᱟᱱ ᱡᱤᱥᱩᱭ ᱵᱤᱥᱮᱜᱠᱩ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱱᱟ᱾ ᱤᱦᱩᱫᱤ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱵᱟᱹᱲᱤᱪᱠᱩ ᱥᱩᱫᱷᱨᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱛ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱥᱮ ᱠᱟᱛᱷᱟᱭ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣᱮᱛ ᱛᱟᱸᱦᱮᱸᱱᱟ᱾ ᱡᱤᱥᱩᱨᱮᱱ ᱪᱮᱞᱟ ᱠᱩᱠᱩ ᱯᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱣ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱩᱱᱤᱭᱟ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱦᱩᱭᱞᱮᱱ ᱛᱟᱭᱟ᱾ ᱩᱱᱤᱨᱮᱱ ᱪᱮᱞᱟᱠᱩ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱫᱟᱨᱟᱢᱛᱮ ᱡᱟᱸᱦᱟᱸ ᱥᱟᱶᱛᱟᱠᱩ ᱛᱮᱭᱟᱨ ᱞᱮᱫᱟ ᱚᱱᱟᱜᱮ ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱜᱤᱨᱡᱟᱹ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱱᱮᱛᱟᱨᱵᱚ ᱵᱟᱰᱟᱭᱟ᱾ ᱡᱤᱥᱩᱣᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱤᱱ ᱒᱕ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱫᱚ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱱᱮᱛᱟᱨᱠᱩ ᱢᱟᱱᱟᱣᱟ᱾ ᱡᱤᱥᱩᱭᱟᱜ ᱠᱨᱩᱥ ᱨᱮ ᱫᱮᱡᱚᱜ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱜᱩᱰ ᱯᱷᱨᱟᱭᱰᱮ ᱟᱨ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱡᱟᱱᱟᱢᱚᱜ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱤᱥᱴᱟᱨ ᱧᱤᱛᱩᱢ ᱛᱮᱵᱚᱱ ᱵᱟᱰᱟᱭᱟ᱾
ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱠᱩᱣᱟ ᱯᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱣ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱡᱤᱥᱩᱣᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱮᱱ ᱢᱚᱡᱽ ᱡᱤᱣᱤ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱚᱨᱥᱚᱝ ᱛᱮ ᱦᱩᱭᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱢᱮᱨᱤ ᱧᱤᱛᱩᱢᱟᱱ ᱰᱟᱸᱜᱩᱭᱟᱜ ᱠᱩᱲᱤᱭᱟᱜ ᱞᱟᱡ ᱨᱮ ᱡᱤᱥᱩ ᱫᱚᱭ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱦᱚᱲᱠᱩ ᱫᱚ ᱟᱨᱦᱚᱸᱠᱩ ᱯᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱜᱼᱟ ᱡᱮ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱥᱨᱤᱡᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱥᱟᱶ ᱧᱟᱯᱟᱢ ᱚᱪᱚ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱫᱟᱲᱮ ᱡᱤᱥᱩᱣᱟᱜ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾
ᱤᱥᱞᱟᱢ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱡᱤᱥᱩ ᱜᱮᱭ ᱱᱩᱵᱤ ᱤᱥᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾[᱑᱑] ᱛᱚᱵᱮ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱥᱨᱤᱡᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱫᱚ ᱵᱟᱝ ᱠᱟᱱᱟᱭ᱾ ᱤᱦᱩᱫᱤ ᱠᱳᱭᱟᱜ ᱯᱟᱹᱛᱭᱟᱹᱣ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱡᱤᱥᱩ ᱫᱚ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱥᱨᱤᱡᱚᱱᱤᱭᱟᱹ ᱵᱟᱭ ᱟᱯᱱᱟᱨᱞᱮᱫᱮᱛᱮ ᱠᱨᱩᱥ ᱠᱮᱛᱮᱭ ᱜᱚᱪ ᱚᱪᱚᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱡᱤᱥᱩᱣᱟᱜ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱫᱚ ᱤᱥᱟᱹᱭ ᱦᱚᱲᱟᱜ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮᱠᱩ ᱞᱟᱹᱭᱟ᱾[᱑᱒]
ᱧᱩᱛᱩᱢ
[ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ | ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ]
ᱡᱤᱥᱩ ᱟᱜ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ᱡᱤᱣᱤ ᱢᱤᱫ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱠᱟ ᱚᱠᱟ ᱫᱚ ᱵᱟᱵᱟᱣᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱯᱚᱱ", ᱥᱮ ᱦᱚᱲ ᱟᱜ ᱚᱲᱟᱜ ᱵᱟᱡᱟᱨ᱾[᱑᱓] ᱚᱱᱠᱟ, ᱱᱟᱶᱟ ᱱᱤᱛ ᱨᱮ "ᱡᱤᱥᱩ ᱫᱚ ᱱᱟᱡᱟᱨᱛᱷ".[lower-alpha ᱔] ᱱᱟᱥᱟᱨᱛ ᱨᱮ ᱡᱤᱥᱩ ᱨᱮᱱ ᱯᱟᱥᱮ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱩᱱᱤ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱭ ᱠᱟᱱᱟ "ᱠᱟᱴᱷᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤᱭᱟᱹ, ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱢᱮᱨᱤ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱟᱨ ᱡᱮᱢᱥ ᱡᱚᱥ ᱨᱮᱱ ᱵᱚᱭᱦᱟ ᱡᱚᱥᱮᱥ ᱟᱨ ᱡᱩᱫᱩ ᱟᱨ ᱥᱟᱭᱢᱚᱱ", "ᱠᱟᱹᱴᱤᱡ ᱦᱚᱯᱚᱱ", ᱟᱨ "ᱡᱚᱥᱯᱷ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱯᱚᱱ"; ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱜ ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱨᱮ, ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱯᱷᱤᱞᱤᱯ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ "ᱱᱟᱥᱟᱨᱛᱷ ᱠᱷᱚᱱ ᱡᱚᱥᱮᱯ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱡᱤᱥᱩ" ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱩᱫᱩᱜ ᱟᱫᱮᱭᱟ᱾
ᱤᱝᱨᱟᱡᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱡᱤᱥᱩ, ᱜᱽᱨᱤᱠ ᱪᱷᱟᱸᱪ:Tlit ᱠᱷᱚᱱ, ᱡᱚᱥᱩᱟ (ᱦᱤᱵᱽᱨᱩ ᱪᱷᱟᱸᱪ:Tlit, ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱪᱷᱟᱸᱪ:Tlit) ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱟᱹᱨᱥᱟᱞ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱨ ᱡᱤᱥᱩ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱚᱠᱛᱚ ᱨᱮ ᱡᱩᱰᱤᱭᱟ ᱨᱮ ᱵᱟᱝ ᱵᱟᱹᱲᱤᱡ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱯᱷᱚᱠ ᱮᱴᱤᱢᱚᱞᱚᱡᱤ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱠᱚ ᱡᱚᱲᱟᱣ ᱠᱮᱫᱟ ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱴᱞᱤᱴ ᱟᱨ ᱪᱷᱟᱸᱪ:ᱴᱞᱤᱴ ᱠᱟᱱᱣᱟ ᱢᱮᱱᱮᱛ 'ᱵᱟᱧᱪᱟᱣ' ᱟᱨ ᱧᱩᱱᱩᱢ 'ᱵᱟᱧᱪᱟᱣ'᱾ ᱩᱱᱤ ᱡᱤᱥᱩ, ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱥᱮ ᱩᱱᱤ ᱟᱡ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱟᱠᱚᱣᱟᱜ ᱯᱟᱹᱭ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱟᱧᱪᱟᱣ ᱠᱚᱣᱟᱭ᱾[᱑᱔]
ᱡᱤᱭᱚᱱ
[ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ | ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ]
ᱢᱟᱛᱷᱤ ᱟᱨ ᱞᱩᱠ ᱟᱜ ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱡᱮ ᱡᱤᱥᱩ ᱟᱭᱳ ᱢᱟᱨᱤᱭᱟᱹ ᱟᱨ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱦᱚᱲ ᱩᱱᱤ ᱴᱷᱮᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱞᱮᱱᱟ, ᱡᱚᱥᱯ, ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱢᱟᱥᱤᱦ ᱥᱮ ᱨᱟᱡᱟ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱥᱮᱫ ᱡᱩᱫᱽ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱞᱮᱱᱟ᱾
ᱞᱩᱠ ᱜᱚᱥᱯᱮᱞ ᱨᱮ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱠᱟᱹᱦᱱᱤ ᱞᱟᱹᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ: ᱡᱚᱠᱷᱚᱱ ᱡᱤᱥᱩ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟ, ᱨᱚᱢᱟᱱ ᱥᱟᱢᱯᱟᱨᱤ ᱫᱚ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱢᱩᱫᱽ ᱯᱩᱨᱩᱵ ᱨᱮ ᱨᱟᱡᱟ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱞᱩᱠ ᱮ ᱚᱞ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱡᱮ ᱨᱚᱢᱟᱱ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱫᱚ ᱡᱚᱛᱚ ᱦᱚᱲ ᱜᱮ ᱟᱠᱚᱣᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱴᱷᱟᱺᱭ ᱨᱮ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱠᱚᱣᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱡᱟᱣᱨᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱞᱟᱹᱠᱛᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱮ ᱩᱱᱠᱩ ᱫᱚ ᱴᱮᱠᱥ ᱠᱚ ᱞᱟᱜᱟᱣ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ-ᱟ᱾ ᱡᱚᱥᱯ ᱫᱚ ᱡᱮᱨᱥᱟᱞ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱵᱮᱛᱞᱮᱢ ᱵᱟᱡᱟᱨ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱮᱡ ᱟᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱟ ᱛᱮ ᱢᱟᱨᱤ ᱫᱚ ᱟᱡ ᱨᱮᱱ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱥᱩᱨ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱ ᱨᱮᱦᱚᱸ ᱩᱱᱠᱩ ᱫᱚ ᱦᱟᱡᱟᱨ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱸᱜᱷᱟᱨ ᱦᱩᱭᱮᱱ ᱛᱟᱠᱚᱣᱟ᱾
ᱩᱱᱠᱩ ᱵᱮᱛᱞᱮᱢ ᱠᱚ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱞᱮᱱᱠᱷᱟᱱ, ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱠᱟᱱᱫᱷᱟ ᱯᱮᱨᱮᱡ ᱜᱮ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱢᱤᱫ ᱥᱟᱸᱜᱷᱟᱨ ᱢᱟᱞᱤᱠ ᱩᱱᱠᱩ ᱥᱟᱸᱜᱷᱟᱨ ᱨᱮ ᱛᱟᱦᱮᱱ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱫᱟᱣ ᱟᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱾ ᱚᱱᱰᱮ, ᱢᱮᱨᱤᱢ ᱡᱤᱥᱩ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟᱭ ᱾ ᱵᱩᱨᱩ ᱯᱟᱦᱴᱟ ᱨᱮ ᱟᱠᱚ ᱨᱮᱱ ᱵᱷᱤᱰᱤ ᱠᱚ ᱯᱟᱹᱥᱩᱲ ᱠᱟᱱ ᱥᱮᱯᱷᱟᱨ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱠᱚ ᱧᱮᱞ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱚ ᱵᱚᱞᱚᱱ ᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱱᱟᱶᱟ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱨᱟᱡᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱥᱟᱨᱦᱟᱣ ᱥᱮᱨᱮᱧ ᱠᱟᱛᱮ ᱠᱚ ᱥᱮᱱ ᱮᱱᱟ᱾

ᱢᱟᱛᱷᱤ ᱟᱜ ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱡᱮ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱ ᱯᱮ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱱᱟᱶᱟ ᱤᱯᱤᱞ ᱠᱚ ᱧᱮᱞ ᱠᱮᱫᱟ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱩᱱᱠᱩ ᱞᱟᱹᱭ ᱟᱠᱚ ᱠᱟᱱᱟ ᱡᱮ ᱡᱤᱥᱩ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱠᱩ ᱫᱚ ᱡᱩᱣᱟᱹᱱ ᱡᱤᱥᱩ ᱯᱟᱱᱛᱮ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱚ ᱫᱟᱬᱟ ᱠᱮᱫᱟ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱥᱮ ᱩᱱᱠᱩ ᱫᱚ ᱠᱚ ᱵᱟᱰᱟᱭ ᱞᱮᱫᱟ ᱡᱮ ᱢᱟᱥᱤᱦ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱤᱯᱤᱞ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱤᱯᱤᱞ ᱫᱚ ᱡᱤᱥᱩ ᱫᱚ ᱨᱟᱡᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟ᱾ ᱩᱱᱠᱩ ᱫᱚ ᱡᱤᱥᱩ ᱴᱷᱮᱱ ᱥᱚᱱᱟ, ᱫᱷᱩᱨᱩᱵ ᱟᱨ ᱢᱟᱭᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱤᱨᱯᱟᱹ ᱠᱚ ᱟᱹᱜᱩ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ᱾
ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱤᱨᱟᱹᱞ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱛᱟᱭᱚᱢ, ᱡᱤᱥᱩ ᱥᱩᱱᱛᱷᱟ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱟᱨ ᱟᱡᱟᱜ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱮᱢ ᱦᱩᱭ ᱞᱮᱱᱟ ᱾
ᱵᱤᱥᱛᱤ ᱠᱨᱤᱥᱴᱤᱭᱟᱱ ᱠᱚ ᱠᱨᱤᱥᱴᱢᱟᱥ ᱨᱮ ᱡᱤᱥᱩ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱣᱟ ᱾ ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱨᱮ ᱵᱟᱝ ᱞᱟᱹᱭ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱡᱮ ᱡᱤᱥᱩ ᱫᱚ ᱚᱠᱟ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟ, ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱒᱕ ᱰᱤᱥᱮᱢᱵᱚᱨ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱵᱟᱪᱷᱟᱣ ᱞᱮᱱᱟ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱥᱮ ᱚᱱᱟ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱫᱚ ᱞᱟᱦᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱜᱮ ᱨᱚᱢᱟᱱ ᱪᱷᱩᱴᱤ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾

᱓᱐ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱩᱢᱮᱨ ᱨᱮ, ᱡᱤᱥᱩ ᱫᱚ ᱡᱚᱦᱟᱱ ᱵᱟᱯᱴᱤᱥᱴ ᱦᱚᱛᱮᱛᱮ ᱡᱚᱨᱰᱟᱱ ᱜᱟᱰᱟ ᱨᱮ ᱵᱟᱯᱴᱤᱡᱢ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱩᱱᱤᱭᱟᱜ ᱢᱟᱱᱛᱨᱟ ᱚᱱᱰᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱦᱚᱵ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱫᱚᱥᱟᱨ ᱔᱐ ᱫᱤᱱ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ, ᱡᱤᱥᱩ ᱫᱚ ᱡᱩᱰᱤᱭᱟᱱ ᱦᱟᱦᱟᱝᱠᱟᱨ ᱨᱮ ᱫᱟᱬᱟᱱ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱡ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱥᱚᱭᱛᱟᱱ ᱥᱟᱶ ᱥᱟᱢᱟᱝ ᱫᱟᱯᱨᱟᱢ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱥᱚᱭᱛᱟᱱ ᱟᱜ ᱵᱤᱰᱟᱹᱣ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱤᱨᱚᱫᱷ ᱞᱮᱫᱟᱭ ᱾ ᱡᱤᱥᱩ ᱥᱚᱭᱛᱟᱱ ᱩᱫᱩᱜ ᱟᱫᱮᱭᱟᱭ ᱡᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱵᱤᱱ ᱯᱟᱹᱭ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾[᱑᱕]

ᱡᱤᱥᱩ ᱫᱚ ᱠᱟᱹᱦᱱᱤ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱭ ᱠᱟᱛᱮ ᱪᱮᱫ ᱞᱮᱫᱟᱭ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱪᱮᱫ ᱞᱮᱫᱟᱭ ᱡᱮ ᱮᱠᱮᱱ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱜᱮ ᱥᱟᱹᱨᱤ ᱨᱟᱡᱟ ᱠᱟᱱᱟᱭ, ᱟᱨ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱵᱚᱸᱜᱟ ᱠᱚ ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ ᱟᱠᱚᱣᱟ ᱟᱨ ᱟᱯᱟᱱᱟᱹᱯᱤᱱ ᱠᱚ ᱫᱩᱞᱟᱹᱲ ᱟᱠᱚᱣᱟ ᱡᱮᱞᱠᱟ ᱥᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟ ᱠᱚᱣᱟ᱾ ᱟᱨ ᱩᱱᱤ ᱟᱡ ᱨᱮᱱ ᱯᱟᱸᱡᱟᱭᱤᱡ ᱠᱚᱭ ᱪᱮᱫ ᱟᱠᱚᱣᱟ ᱪᱮᱫ ᱞᱮᱠᱟ ᱠᱚ ᱠᱚᱭᱡᱚᱝᱟ᱾ ᱡᱤᱥᱩ ᱫᱚ ᱦᱟᱦᱟᱲᱟ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱚᱭ ᱠᱚᱨᱟᱣ ᱠᱮᱫᱟ ᱚᱠᱟ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱵᱚᱸᱜᱟᱣᱟᱜ ᱫᱟᱲᱮ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱪᱤᱱᱦᱟᱹ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱮᱞᱠᱟ ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱡᱚᱢᱟᱜ ᱟᱨ ᱯᱟᱹᱨᱩᱣᱟᱹ ᱠᱚ ᱮᱢ ᱠᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ, ᱨᱩᱣᱟᱹ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱵᱮᱥ ᱠᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱟᱨ ᱜᱚᱡ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱡᱤᱣᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱦᱚᱸ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱵᱟᱹᱲᱤᱡ ᱟᱛᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱠᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟᱭ᱾
ᱡᱤᱥᱩ ᱫᱚ ᱜᱮᱞ ᱵᱟᱨ ᱦᱚᱲ ᱢᱤᱫ ᱴᱷᱟᱶ ᱨᱮ ᱢᱮᱛᱟ ᱠᱚᱣᱟ, ᱚᱠᱚᱭ ᱫᱚ ᱜᱮᱞ ᱵᱟᱨ ᱯᱟᱹᱥᱩᱞ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱠᱚ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱠᱚᱭ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱩᱱᱤ ᱵᱟᱪᱷᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱟᱡᱟᱜ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱜᱟᱹᱠᱷᱩᱲ ᱠᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ᱾ ᱩᱱᱤ ᱨᱮᱱ ᱟᱭᱢᱟ ᱮᱴᱟᱜ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱭᱢᱟ ᱠᱩᱲᱤ ᱠᱚ ᱦᱚᱸ, ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱡᱩᱫᱤ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱟᱹᱨᱤ ᱠᱷᱟᱹᱛᱤᱨ ᱛᱮ ᱠᱩᱲᱤ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱟᱠᱚ ᱛᱮ ᱥᱟᱺᱜᱤᱧ ᱡᱟᱭᱜᱟ ᱨᱮ ᱵᱟᱠᱚ ᱥᱮᱱ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾
ᱵᱟᱭᱵᱮᱞ ᱢᱮᱱᱮᱫᱟ ᱡᱤᱥᱩ ᱧᱩᱛᱩᱢᱟᱱ ᱮᱱᱟᱭ᱾ ᱩᱱᱤ ᱡᱮᱨᱥᱟᱞᱮᱢ ᱥᱮᱱ ᱮᱱᱟᱭ, ᱚᱠᱟᱨᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱦᱚᱲ ᱯᱟᱥᱚᱵᱷᱟᱨ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱱᱟᱜᱟᱨ ᱠᱚ ᱧᱮᱞ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱩᱱᱠᱩ ᱟᱸᱡᱚᱢ ᱠᱟᱛᱮ ᱩᱱᱤ ᱦᱤᱡᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟᱭ, ᱩᱱᱠᱩ ᱩᱱᱤ ᱨᱟᱡᱟ ᱞᱮᱠᱟ ᱠᱚ ᱡᱚᱦᱟᱨ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱩᱱᱠᱩ ᱠᱚ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱠᱮᱫᱟ ᱡᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱨᱚᱢᱟᱱ ᱟᱹᱭᱫᱟᱹᱨᱤ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱠᱚ ᱪᱟᱵᱟ ᱠᱚᱣᱟ, ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱡᱤᱥᱩ ᱫᱚ ᱜᱟᱫᱷᱟ ᱨᱮ ᱫᱮᱡᱚᱜ ᱠᱟᱛᱮ ᱡᱮᱨᱥᱟᱞ ᱨᱮ ᱥᱮᱱ ᱮᱱᱟᱭ, ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱥᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱣ ᱛᱮ ᱦᱮᱡ ᱮᱱᱟᱭ᱾
ᱡᱤᱥᱩ ᱫᱚ ᱟᱫᱚᱢ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱚᱨᱟᱣ ᱠᱮᱫᱟᱭ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱡᱩᱫᱽ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱜᱚᱢᱠᱮ ᱠᱚ ᱦᱟᱨᱠᱮᱛ ᱠᱚᱣᱟᱭ ᱾ ᱩᱱᱠᱩ ᱠᱚ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱠᱮᱫᱟ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱡᱩᱫᱽ ᱠᱚ ᱟᱭᱢᱟ ᱥᱟᱭ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱚ ᱫᱚᱦᱚ ᱟᱠᱟᱫ ᱟᱹᱨᱤᱪᱟᱹᱞᱤ ᱠᱚ ᱵᱟᱭ ᱢᱟᱹᱱ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱫᱟᱹᱭᱠᱟᱹ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱡᱤᱣᱤ ᱠᱚ ᱦᱟᱯᱛᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱗ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱪᱮᱫ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱠᱚ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱞᱮᱫᱟ, ᱥᱟᱵᱷᱟᱛ ᱢᱟᱦᱟᱸ, ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱥᱮ ᱚᱱᱟ ᱫᱚ ᱥᱚᱱᱚᱛ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱡᱚᱦᱟᱱᱟᱜ ᱜᱚᱥᱯᱮᱞ ᱨᱮ, ᱕ ᱟᱫᱷᱭᱟᱭ ᱨᱮ, ᱡᱤᱥᱩ ᱢᱤᱫ ᱞᱟᱹᱰᱩ ᱦᱚᱲᱮ ᱵᱮᱥ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ ᱢᱮᱱᱛᱮ ᱠᱟᱹᱦᱱᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱡᱤᱥᱩ ᱢᱤᱫ ᱦᱚᱲ ᱢᱟᱴᱨᱮᱥ ᱨᱮ ᱜᱤᱛᱤᱡ ᱟᱠᱟᱱ ᱧᱮᱞ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟᱭ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱦᱚᱲ ᱵᱮᱥ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟᱭ, ᱟᱨ ᱩᱱᱤ ᱢᱟᱴᱨᱮᱥ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱠᱟᱛᱮ ᱚᱲᱟᱜ ᱥᱮᱱᱚᱜ ᱢᱮᱛᱟᱫᱮᱭᱟᱭ ᱾ ᱥᱟᱵᱟᱛ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱦᱤᱞᱚᱜ ᱢᱟᱴᱨᱮᱥ ᱟᱹᱜᱩ ᱫᱚ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱤᱨᱩᱫᱷ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱚᱱᱟ ᱛᱮ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱜᱚᱢᱠᱮ ᱠᱚ ᱡᱤᱥᱩ ᱥᱟᱶ ᱱᱚᱶᱟ ᱵᱟᱵᱚᱛ ᱠᱚ ᱛᱟᱯᱟᱢ ᱠᱮᱫᱟ᱾ ᱩᱱᱠᱩ ᱫᱚ ᱩᱱᱤ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱠᱚ ᱠᱚᱨᱟᱣ ᱞᱮᱫᱟ ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱧᱮᱞ ᱠᱮᱫᱟ, ᱟᱨ ᱫᱷᱚᱨᱚᱢ ᱟᱹᱨᱤᱪᱟᱹᱞᱤ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱤᱨᱩᱫᱷ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱚ ᱩᱭᱦᱟᱹᱨ ᱠᱮᱫᱟ᱾

ᱢᱟᱨᱠ ᱟᱜ ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱨᱮ ᱑᱑ ᱥᱟᱛᱟᱢ ᱨᱮ ᱢᱮᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱡᱮ ᱡᱤᱥᱩ ᱡᱮᱨᱥᱟᱞᱮᱢ ᱨᱮ ᱥᱮᱴᱮᱨ ᱞᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱩᱱᱤ ᱡᱩᱫᱤ ᱢᱟᱱᱫᱤᱨ ᱛᱮ ᱥᱮᱱ ᱮᱱᱟᱭ᱾ ᱩᱱᱤ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱧᱮᱞ ᱠᱮᱫᱟᱭ ᱚᱱᱟ ᱛᱮ ᱩᱱᱤ ᱨᱟᱹᱜᱤ ᱮᱱᱟᱭ ᱾ ᱚᱱᱰᱮ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱠᱚ ᱟᱠᱷᱨᱤᱧ ᱠᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱨ ᱴᱟᱠᱟ ᱫᱟᱱ ᱮᱢᱚᱜ ᱠᱚ ᱚᱠᱚᱭ ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱮᱲᱮ ᱠᱚ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱡᱤᱥᱩ ᱫᱚ ᱡᱚᱛᱚ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱩᱰᱩᱝ ᱠᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸᱭ ᱠᱚ ᱡᱤᱱᱤᱥ ᱠᱚ ᱟᱠᱷᱨᱤᱧ ᱠᱟᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸᱡ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱢᱮᱱ ᱠᱮᱫᱟ ᱡᱮ ᱢᱟᱨᱟᱝ ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ ᱟᱨ ᱥᱟᱹᱨᱤ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱢᱟᱱᱫᱤᱨ ᱨᱮ ᱠᱩᱢᱵᱽᱲᱩ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱵᱷᱩᱜᱟᱹᱜ ᱠᱚ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱠᱮᱫᱟ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱥᱮ ᱩᱱᱠᱩ ᱫᱚ ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱠᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱯᱩᱭᱥᱟᱹ ᱠᱚ ᱠᱟᱹᱢᱤ ᱠᱟᱱᱟ ᱟᱨ ᱨᱮᱸᱜᱮᱡ ᱠᱚ ᱚᱲᱟᱜ ᱠᱚ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱠᱟᱱᱟ᱾
ᱜᱚᱥᱯᱮᱞ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱮᱫᱟ ᱡᱮ ᱢᱟᱱᱫᱤᱨ ᱨᱮᱱ ᱢᱟᱹᱦᱤᱛ ᱠᱚ ᱨᱟᱹᱜᱤ ᱞᱮᱱᱟ ᱠᱚ ᱟᱨ ᱩᱱᱤ ᱜᱚᱡ ᱠᱚ ᱢᱮᱱ ᱞᱮᱫᱟ᱾ ᱩᱱᱠᱩ ᱫᱚ ᱨᱚᱢᱟᱱ ᱥᱚᱨᱠᱟᱨ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱫ ᱠᱚᱣᱟ ᱡᱮ ᱡᱤᱥᱩ ᱨᱮᱱ ᱯᱟᱸᱡᱟ ᱠᱚ ᱩᱱᱤ ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱨᱮᱱ ᱨᱟᱡᱟ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱦᱟᱛᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱚ ᱠᱷᱚᱡᱚᱜ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱥᱟᱹᱜᱩᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱨᱮ ᱢᱮᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱡᱮ ᱨᱚᱢ ᱨᱟᱡᱽ ᱫᱚ ᱡᱤᱥᱩ ᱫᱚ ᱯᱷᱩᱨᱜᱟᱹᱞ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮ ᱢᱮᱱ ᱠᱮᱫᱟ, ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱡᱩᱫᱤ ᱟᱢ ᱚᱱᱠᱟᱢ ᱠᱚᱨᱟᱣ ᱠᱷᱟᱱ ᱟᱢ ᱫᱚ ᱠᱟᱭᱥᱟᱨ ᱨᱮᱱ ᱜᱟᱛᱮ ᱫᱚ ᱵᱟᱝ ᱠᱟᱱᱟᱢ!” (ᱥᱤᱡᱟᱨ ᱫᱚ ᱨᱚᱢᱟᱱ ᱨᱟᱡᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱾)
ᱜᱚᱢᱠᱮ ᱩᱱᱤ ᱜᱚᱡ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱫᱟᱭ ᱮ ᱮᱢ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱪᱮᱫᱟᱜ ᱥᱮ ᱩᱱᱤ ᱨᱮᱱ ᱯᱟᱸᱡᱟ ᱠᱚ ᱩᱱᱤ ᱨᱟᱡᱟ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱠᱚ ᱫᱟᱹᱵᱤ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱨᱚᱢᱟᱱ ᱥᱤᱯᱟᱹᱦᱤ ᱠᱚ ᱡᱤᱥᱩ ᱠᱨᱩᱥ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱜᱚᱡ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱡᱟᱜ ᱛᱤ ᱟᱨ ᱡᱟᱝᱜᱟ ᱛᱮ ᱩᱥᱩᱞ ᱠᱨᱚᱥ ᱨᱮ ᱯᱷᱟᱹᱞ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱨᱚᱢᱟᱱ ᱠᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱵᱷᱩᱫᱽᱫᱷᱤ ᱟᱨ ᱠᱟᱹᱭᱫᱤ ᱠᱚ ᱜᱚᱡ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ᱰᱟᱦᱟᱨ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾
ᱡᱤᱥᱩᱟᱜ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱫᱚ ᱢᱤᱫ ᱠᱚᱵᱚᱨ ᱨᱮ ᱠᱚ ᱛᱚᱯᱟ ᱞᱮᱫᱮᱭᱟ ᱚᱠᱟ ᱫᱚ ᱩᱱᱤ ᱨᱮᱱ ᱢᱤᱫ ᱯᱟᱸᱡᱟᱭᱤᱡ ᱟᱜ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟ ᱾ ᱥᱟᱵᱟᱛ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱢᱟᱦᱟᱸ ᱦᱤᱞᱚᱜ, ᱥᱮᱛᱟᱜ ᱞᱚᱜᱚᱱ, ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱠᱚ ᱢᱚᱥᱞᱟ ᱟᱨ ᱥᱩᱱᱩᱢ ᱥᱩᱱᱩᱢ ᱛᱮ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱪᱤᱠᱤᱥᱟ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱠᱚ ᱥᱮᱱ ᱞᱮᱱᱟ ᱾ ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱜᱚᱥᱯᱮᱞ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱮᱫᱟ ᱡᱮ ᱡᱤᱥᱩ ᱟᱜ ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱫᱚ ᱪᱟᱵᱟ ᱞᱮᱱᱟ, ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱩᱱᱤ ᱡᱤᱣᱤᱫ ᱧᱮᱞ ᱞᱮᱱᱟᱭ᱾ ᱱᱚᱣᱟ ᱫᱚ ᱫᱚᱦᱲᱟ ᱡᱤᱣᱮᱫᱚᱜ ᱠᱚ ᱢᱮᱛᱟᱜᱼᱟ ᱾

ᱛᱤᱱᱟᱹᱜ ᱜᱟᱱ ᱦᱚᱲ ᱪᱮᱛᱟᱱ ᱛᱷᱚᱥ ᱞᱮᱠᱟ ᱠᱚ ᱢᱮᱱ ᱠᱮᱫᱟ, "ᱤᱧ ᱫᱚ ᱱᱚᱶᱟ ᱵᱟᱹᱧ ᱯᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱣᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱛᱤᱱ ᱦᱟᱹᱵᱤᱡ ᱤᱧ ᱫᱚ ᱤᱧᱟᱜ ᱢᱮᱫ ᱛᱮ ᱵᱟᱹᱧ ᱧᱮᱞᱟ!" ᱢᱮᱱᱠᱷᱟᱱ ᱵᱟᱭᱵᱮᱞ ᱢᱮᱱᱮᱫᱟ ᱡᱮ ᱛᱷᱚᱢᱥ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱕᱐᱐ ᱠᱷᱚᱱ ᱦᱚᱸ ᱵᱟᱹᱲᱛᱤ ᱦᱚᱲ ᱡᱤᱥᱩ ᱡᱤᱣᱤᱫ ᱠᱚ ᱧᱮᱞ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ᱾ ᱡᱤᱥᱩ ᱵᱮᱨᱮᱫ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱪᱮᱫ ᱠᱚᱭ ᱪᱤᱠᱟᱹ ᱠᱮᱫᱟ ᱚᱱᱟ ᱵᱟᱵᱚᱛ ᱜᱚᱥᱯᱮᱞ ᱨᱮ ᱟᱭᱢᱟ ᱠᱟᱹᱦᱱᱤ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱢᱩᱪᱟᱹᱫ ᱨᱮ ᱞᱩᱠ ᱟᱜ ᱠᱷᱚᱵᱚᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱡᱮ ᱡᱤᱥᱩ ᱫᱚ ᱟᱡ ᱨᱮᱱ ᱪᱮᱞᱟ ᱠᱚ ᱢᱤᱫ ᱵᱩᱨᱩ ᱨᱮ ᱫᱚᱦᱚ ᱠᱮᱫ ᱠᱚᱣᱟ, ᱚᱱᱟ ᱨᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱟᱡ ᱨᱮᱱ ᱪᱮᱫ ᱠᱚ ᱥᱟᱱᱟᱢ ᱫᱷᱟᱹᱨᱛᱤ ᱨᱮ ᱯᱟᱥᱱᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱢᱮᱛᱟ ᱠᱚ ᱠᱟᱱᱟ, ᱟᱨ ᱚᱱᱟ ᱛᱟᱭᱚᱢ ᱫᱚ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮ ᱪᱟᱞᱟᱣ ᱮᱱᱟ᱾
ᱰᱷᱮᱨ ᱠᱨᱤᱥᱴᱤ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱚᱱᱟ ᱚᱠᱛᱚ ᱠᱚ ᱢᱟᱱᱟᱣ ᱮᱫᱟ ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱜᱚᱥᱯᱮᱞ ᱨᱮ ᱢᱮᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱩᱱᱤ ᱜᱚᱡ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱟᱨ ᱜᱚᱡ ᱠᱷᱚᱱ ᱵᱮᱨᱮᱫ ᱞᱮᱱᱟᱭ ᱤᱥᱴᱟᱨ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱪᱷᱩᱴᱤ ᱞᱮᱠᱟ᱾
Notes
[ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ | ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ]- ↑ ᱡᱚᱦᱱ ᱯᱤ. ᱢᱮᱭᱟᱨ ᱚᱞ ᱟᱠᱟᱫᱟᱭ ᱡᱮ ᱡᱤᱥᱩᱣᱟᱜ ᱡᱟᱱᱟᱢ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱗ ᱵᱟᱝᱠᱷᱟᱱ ᱖ ᱵᱤ ᱥᱤᱸ[᱑] ᱠᱟᱨᱞ ᱨᱟᱦᱱᱟᱨ ᱢᱮᱱ ᱠᱮᱫᱟᱭ ᱡᱮ ᱠᱨᱤᱥᱴᱤᱭᱟᱱ ᱯᱚᱸᱰᱷᱚᱱ ᱠᱚ ᱛᱟᱞᱟ ᱨᱮ ᱢᱤᱫ ᱢᱚᱱᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱡᱮ ᱔ ᱵᱤ ᱥᱤ.[᱒] ᱤ. ᱟᱨ ᱯᱤ. ᱥᱮᱱᱰᱟᱨᱥ ᱦᱚᱸ ᱔ ᱵᱤ ᱥᱤ ᱮ ᱯᱟᱹᱥᱩᱲ ᱟᱭᱟ ᱟᱨ ᱥᱟᱫᱷᱟᱨᱚᱱ ᱢᱤᱫ ᱢᱚᱱᱮ ᱮ ᱩᱫᱩᱜ ᱟ.[᱓] ᱡᱮᱠ ᱯᱷᱤᱱᱮᱜᱟᱱ ᱓ ᱵᱟᱝᱠᱷᱟᱱ ᱒ ᱵᱤ ᱥᱤ ᱜᱚᱲᱚ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱯᱩᱭᱞᱩ ᱤᱥᱟᱭ ᱥᱮᱨᱣᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱮ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱮᱫᱟ.[᱔]
- ↑ ᱡᱮᱢᱥ ᱰᱟᱱ ᱚᱞ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱡᱮ ᱡᱤᱥᱩ ᱟᱜ ᱵᱟᱯᱴᱤᱡᱢ ᱟᱨ ᱠᱨᱩᱥ ᱨᱮ ᱞᱟᱴᱷᱟ ᱫᱚ "ᱯᱨᱟᱭ ᱡᱷᱚᱛᱚ ᱦᱚᱲ ᱠᱚ ᱥᱚᱦᱮᱫ ᱟᱫ ᱠᱚᱣᱟ" ᱟᱨ "ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱛᱟᱛᱭᱟ ᱠᱚ ᱨᱮᱭᱟᱜ 'ᱯᱨᱟᱭ ᱵᱟᱝ ᱥᱚᱢᱵᱷᱚᱵᱚᱱ ᱥᱮ ᱵᱟᱝ ᱵᱟᱛᱟᱣ' ᱥᱠᱮᱞ ᱨᱮ ᱩᱱᱟᱹᱜ ᱩᱥᱩᱞ ᱫᱷᱟᱯ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ" ᱡᱮ ᱚᱱᱟ ᱠᱚ ᱫᱚ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱡᱤᱥᱩ ᱟᱜ ᱯᱟᱲᱦᱟᱣ ᱞᱟᱹᱜᱤᱫ ᱮᱛᱚᱦᱚᱵ ᱴᱷᱟᱶ ᱠᱟᱱᱟ.[᱖] ᱵᱟᱨᱴ ᱰᱤ. ᱮᱦᱨᱢᱟᱱ ᱢᱮᱱ ᱠᱮᱫᱟᱭ ᱡᱮ ᱯᱚᱱᱴᱤᱭᱟᱥ ᱯᱟᱭᱞᱟᱴ ᱟᱜ ᱟᱫᱮᱥ ᱛᱮ ᱡᱤᱥᱩ ᱠᱨᱩᱥ ᱨᱮ ᱞᱟᱴᱷᱟ ᱫᱚ ᱩᱱᱤ ᱵᱟᱵᱚᱛ ᱡᱚᱛᱚ ᱠᱷᱚᱱ ᱴᱷᱟᱹᱣᱠᱟᱹ ᱛᱮᱛᱮᱫ ᱠᱟᱱᱟ.[᱗] ᱡᱚᱦᱟᱱ ᱰᱚᱢᱤᱱᱤᱠ ᱠᱨᱚᱥᱟᱱ ᱟᱨ ᱨᱤᱪᱟᱨᱰ ᱡᱤ. ᱣᱟᱴᱥ ᱠᱤᱱ ᱢᱮᱱᱮᱫᱟ ᱡᱮ ᱡᱤᱥᱩ ᱟᱜ ᱠᱨᱩᱥ ᱨᱮ ᱞᱟᱴᱷᱟ ᱫᱚ ᱩᱱᱟᱹᱜ ᱜᱮ ᱴᱷᱟᱹᱣᱠᱟᱹ ᱜᱮᱭᱟ ᱡᱮ ᱡᱟᱦᱟᱱ ᱱᱟᱜᱟᱢ ᱛᱟᱛᱮᱱ ᱜᱮ ᱦᱩᱭ ᱫᱟᱲᱮᱭᱟᱜᱼᱟ᱾.[᱘] ᱯᱟᱹᱣᱞ ᱟᱨ. ᱮᱰᱭ ᱟᱨ ᱜᱽᱨᱮᱜᱚᱨᱤ ᱮ. ᱵᱚᱭᱰ ᱠᱤᱱ ᱢᱮᱱᱮᱫᱟ ᱡᱮ ᱡᱤᱥᱩ ᱟᱜ ᱠᱨᱩᱥ ᱨᱮ ᱞᱟᱴᱷᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱮ-ᱤᱥᱟᱭ ᱯᱩᱥᱴᱟᱹᱣ ᱫᱚ ᱱᱤᱛ "ᱠᱮᱴᱮᱡ ᱛᱮ ᱛᱷᱟᱯᱚᱱ ᱟᱠᱟᱱᱟ".[᱙]
- ↑ ᱩᱛᱟᱹᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ, ᱠᱨᱤᱥᱴᱤᱭᱟᱱ ᱠᱚ ᱢᱚᱱᱮ ᱮᱫᱟ ᱡᱮ ᱢᱮᱨᱤᱢ ᱫᱚ ᱥᱚᱱᱚᱛ ᱟᱛᱢᱟ ᱟᱜ ᱫᱟᱲᱮ ᱛᱮ ᱟᱡ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱦᱟᱦᱟᱲᱟ ᱞᱮᱠᱟᱭ ᱜᱚᱲᱚ ᱠᱮᱫᱮᱭᱟ᱾ ᱢᱩᱥᱞᱟᱹ ᱠᱚᱣᱟᱜ ᱯᱟᱹᱛᱤᱭᱟᱹᱣ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱡᱮ ᱩᱱᱤ ᱫᱚ ᱵᱚᱸᱜᱟᱣᱟᱜ ᱟᱫᱮᱥ ᱛᱮ ᱟᱡ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱯᱚᱱ ᱦᱟᱦᱟᱲᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱜᱤᱫᱽᱨᱟᱹ ᱞᱮᱱᱟᱭ᱾ ᱡᱚᱥᱮᱯ ᱫᱚ ᱱᱚᱣᱟ ᱧᱮᱧᱮᱞ ᱠᱷᱚᱱ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ ᱟᱨ ᱠᱮᱱᱚᱱᱤᱠᱟᱞ ᱜᱚᱥᱯᱮᱞ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱡᱤᱥᱩ ᱟᱜ ᱫᱚᱦᱚ ᱵᱟᱵᱟ ᱛᱟᱦᱮᱸ ᱠᱟᱱᱟᱭ.
- ↑ ᱱᱚᱶᱟ ᱚᱱᱚᱞ ᱨᱮ ᱵᱟᱭᱵᱟᱞ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱱᱟᱶᱟ ᱥᱩᱫᱷᱨᱟᱹᱣ ᱥᱴᱮᱱᱰᱟᱨᱰ ᱵᱷᱟᱨᱥᱚᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱷᱚᱱ ᱠᱟᱛᱷᱟ ᱵᱮᱵᱷᱟᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾
References
[ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ | ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ]- ↑ Meier 1991, p. 407.
- ↑ Rahner 2004, p. 732.
- ↑ Sanders 1993, pp. 10–11.
- ↑ Finegan 1998, p. 319
- ↑ Brown 1977, p. 513.
- ↑ Dunn 2003, p. 339.
- ↑ Ehrman 1999, p. 101.
- ↑ Crossan & Watts 1999, p. 96.
- ↑ Eddy & Boyd 2007, p. 173.
- ↑ Dunn, James D. G. (২০১৩)। The Oral Gospel Tradition। Wm. B. Eerdmans Publishing। পৃ: 290–291।
- ↑ "Quran 3:46-158" Archived ᱒᱐᱑᱕-᱐᱕-᱐᱑ at the Wayback Machine.।
- ↑ Jacobs, Joseph; Kohler, Kaufmann; Gottheil, Richard; Krauss, Samuel। "Jesus of Nazareth"। Jewish Encyclopedia।
- ↑ Jesus Christ ᱮᱱᱥᱟᱭᱠᱞᱳᱯᱤᱰᱤᱭᱟ ᱵᱨᱤᱴᱟᱱᱤᱠᱟ ᱨᱮ
- ↑ ᱢᱮᱛᱷᱤ ᱑:᱒᱑᱾
- ↑ ᱢᱮᱛᱷᱤ ᱔:᱓-᱑᱑
Sources
[ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ | ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ]- Hare, Douglas (1993). Matthew. Westminster John Knox Press. ISBN 978-0-664-23433-1.
- Blomberg, Craig L. (2009). Jesus and the Gospels: An Introduction and Survey. B&H. ISBN 978-0-8054-4482-7. Archived from the original on 8 October 2020. Retrieved 8 October 2020.
- Boring, M. Eugene; Craddock, Fred B. (2004). The People's New Testament Commentary. Westminster John Knox Press. ISBN 978-0-664-22754-8. Archived from the original on 4 January 2014. Retrieved 14 August 2015.
- Brown, Raymond E. (1977). The Birth of the Messiah: A Commentary on the Infancy Narratives in Matthew and Luke. Doubleday. ISBN 978-0-385-05907-7.
- Brown, Raymond E. (1978). Mary in the New Testament. Paulist Press. ISBN 978-0-8091-2168-7. Archived from the original on 17 September 2014. Retrieved 14 August 2015.
- Brown, Raymond E. (1988). The Gospel and Epistles of John: A Concise Commentary. Liturgical Press. ISBN 978-0-8146-1283-5.
- Brown, Raymond E. (1997). An Introduction to the New Testament. Doubleday. ISBN 978-0-385-24767-2.
- Carter, Warren (2003). Pontius Pilate: Portraits of a Roman Governor. Liturgical Press. ISBN 978-0-8146-5113-1. Archived from the original on 8 October 2020. Retrieved 8 October 2020.
- Chilton, Bruce; Evans, Craig A. (1998). Studying the Historical Jesus: Evaluations of the State of Current Research. Brill. ISBN 978-90-04-11142-4. Archived from the original on 4 October 2020. Retrieved 8 October 2020.
- Cox, Steven L.; Easley, Kendell H. (2007). Harmony of the Gospels. B&H. ISBN 978-0-8054-9444-0. Archived from the original on 8 October 2020. Retrieved 8 October 2020.
- Cross, Frank L.; Livingstone, E. A., eds. (2005). The Oxford Dictionary of the Christian Church. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-280290-3. Archived from the original on 15 May 2019. Retrieved 8 October 2020.
- Crossan, John D.; Watts, Richard G. (1999). Who Is Jesus?: Answers to Your Questions About the Historical Jesus. Westminster John Knox Press. ISBN 978-0-664-25842-9.
- De Smet, Daniel (2016). "Les racines docétistes de l'imamologie shi'ite". In Amir-Moezzi, Mohammad Ali; De Cillis, Maria; De Smet, Daniel; Mir-Kasimov, Orkhan (eds.). L'Ésotérisme shi'ite, ses racines et ses prolongements – Shi'i Esotericism: Its Roots and Developments. Bibliothèque de l'Ecole des Hautes Etudes, Sciences Religieuses (in ᱯᱷᱨᱮᱧᱪ). Vol. 177. Turnhout: Brepols. pp. 87–112. doi:10.1484/M.BEHE-EB.4.01163. ISBN 978-2-503-56874-4.
- Dickson, John (2008). Jesus: A Short Life. Kregel Publications. ISBN 978-0-8254-7802-4.
- Dillenberger, John (1999). Images and Relics: Theological Perceptions and Visual Images in Sixteenth-Century Europe. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-976146-3.
- Donahue, John R.; Harrington, Daniel J. (2002). The Gospel of Mark. Liturgical Press. ISBN 978-0-8146-5804-8. Archived from the original on 3 January 2014. Retrieved 8 October 2020.
- Doninger, Wendy (1999). Merriam-Webster's Encyclopedia of World Religions. Merriam-Webster. ISBN 978-0-87779-044-0.
- Dunn, James D. G. (2003). Jesus Remembered. Wm. B. Eerdmans. ISBN 978-0-8028-3931-2.
- Eddy, Paul R.; Boyd, Gregory A. (2007). The Jesus Legend: A Case for the Historical Reliability of the Synoptic Jesus tradition. Baker. ISBN 978-0-8010-3114-4. Archived from the original on 8 October 2020. Retrieved 8 October 2020.
- Ehrman, Bart (1999). Jesus: Apocalyptic Prophet of the New Millennium. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-983943-8.
- Ehrman, Bart D. (2009). Jesus, Interrupted: Revealing the Hidden Contradictions in the Bible (and Why We Don't Know About Them). HarperOne. ISBN 978-0-06-117393-6.
- Ehrman, Bart D. (2014). How Jesus Became God. HarperCollins. ISBN 978-0-06-225219-7.
- Ehrman, Bart (2011). Forged: Writing in the Name of God – Why the Bible's Authors Are Not Who We Think They Are. HarperCollins. ISBN 978-0-06-207863-6.
- Ehrman, Bart D. (2012). Did Jesus Exist?: The Historical Argument for Jesus of Nazareth. HarperOne. ISBN 978-0-06-208994-6. Archived from the original on 3 August 2020. Retrieved 8 October 2020.
- Evans, Craig A. (2003). The Bible Knowledge Background Commentary: Matthew–Luke. David C. Cook. ISBN 978-0-7814-3868-1.
- Evans, Craig A. (2012a). Jesus and His World: The Archaeological Evidence. Westminster John Knox Press. ISBN 978-0-664-23413-3. Archived from the original on 8 October 2020. Retrieved 8 October 2020.
- Evans, Craig A. (2012b). Matthew (New Cambridge Bible Commentary). Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-01106-8.
- Finegan, Jack (1998). Handbook of Biblical Chronology. Hendrickson Publishers. ISBN 978-1-56563-143-4.
- Freedman, David N. (2000). Eerdmans Dictionary of the Bible. Amsterdam University Press. ISBN 978-0-8028-2400-4. Archived from the original on 3 August 2020. Retrieved 8 October 2020.
- Friedmann, Yohanan (1989). Prophecy Continuous: Aspects of Ahmadi Religious Thought and Its Medieval Background. Berkeley: University of California Press. ISBN 978-0-520-05772-2.
- Funk, Robert W.; Hoover, Roy W.; The Jesus Seminar (1993). The Five Gospels. Scribner. ISBN 978-0-02-541949-0.
- Green, Joel B.; McKnight, Scot; Marshall, I. Howard (1992). Dictionary of Jesus and the Gospels. InterVarsity. p. 442. ISBN 978-0-8308-1777-1. Archived from the original on 8 October 2020. Retrieved 8 October 2020.
- Grudem, Wayne (1994). Systematic Theology: An Introduction to Biblical Doctrine. Grand Rapids, Michigan: Zondervan. ISBN 978-0-310-28670-7.
- Harris, Stephen L. (1985). Understanding the Bible. Mayfield.
- Houlden, J. Leslie (2006). Jesus: The Complete Guide. Continuum. ISBN 978-0-8264-8011-8. Archived from the original on 8 October 2020. Retrieved 8 October 2020.
- Humphreys, Colin J.; Waddington, W. G. (1992). "The Jewish Calendar, a Lunar Eclipse and the Date of Christ's Crucifixion" (PDF). Tyndale Bulletin. 43 (2): 331–151. doi:10.53751/001c.30487. S2CID 189519018. Archived (PDF) from the original on 21 April 2019. Retrieved 21 April 2019.
- Keener, Craig S. (2009b). The Gospel of Matthew: A Socio-Rhetorical Commentary. Wm. B. Eerdmans. ISBN 978-0-8028-6498-7.
- Keener, Craig S. (2009). The Historical Jesus of the Gospels. Wm. B. Eerdmans.
- Keener, Craig S. (2012). The Historical Jesus of the Gospels. Wm. B. Eerdmans. ISBN 978-0-8028-6292-1.
- Köstenberger, Andreas J.; Kellum, L. Scott; Quarles, Charles L. (2009). The Cradle, the Cross, and the Crown: An Introduction to the New Testament. B&H. ISBN 978-0-8054-4365-3. Archived from the original on 27 July 2020. Retrieved 8 October 2020.
- Lawson, Todd (2009). The Crucifixion and the Qur'an: A Study in the History of Muslim Thought. Oxford: Oneworld. ISBN 978-1-85168-635-3.
- Lee, Dorothy A. (2004). Transfiguration. Continuum. ISBN 978-0-8264-7595-4. Archived from the original on 8 October 2020. Retrieved 8 October 2020.
- Levine, Amy-Jill (2006). "Introduction". In Levine, Amy-Jill; Allison, Dale C.; Crossan, John D. (eds.). The Historical Jesus in Context. Princeton University Press. ISBN 978-0-691-00992-6. Archived from the original on 10 April 2014. Retrieved 8 October 2020.
- Levine, Amy-Jill (2007). The Misunderstood Jew: The Church and the Scandal of the Jewish Jesus. HarperCollins. ISBN 978-0-06-174811-0.
- Licona, Michael R. (2010). The Resurrection of Jesus: A New Historiographical Approach. InterVarsity. ISBN 978-0-8308-2719-0. Archived from the original on 18 February 2020. Retrieved 29 July 2015.
- Maier, Paul L. (1989). "The Date of the Nativity and Chronology of Jesus". In Finegan, Jack; Vardaman, Jerry; Yamauchi, Edwin M. (eds.). Chronos, Kairos, Christos: Nativity and Chronological Studies. Eisenbrauns. ISBN 978-0-931464-50-8. Archived from the original on 7 September 2015. Retrieved 14 August 2015.
- Majerník, Ján; Ponessa, Joseph; Manhardt, Laurie W. (2005). The Synoptics: Matthew, Mark, Luke. Emmaus Road. ISBN 978-1-931018-31-9. Archived from the original on 19 August 2020. Retrieved 8 October 2020.
- McGrath, Alister E. (2006). Christianity: An Introduction. John Wiley & Sons. pp. 4–6. ISBN 978-1-4051-0899-7. Archived from the original on 10 September 2015. Retrieved 14 August 2015.
- Meier, John P. (1991). A Marginal Jew: The Roots of the Problem and the Person. Yale University Press. ISBN 978-0-300-14018-7.
- Meier, John P. (2006). "How do we decide what comes from Jesus". In Dunn, James D. G.; McKnight, Scot (eds.). The Historical Jesus in Recent Research. Eisenbrauns. ISBN 978-1-57506-100-9. Archived from the original on 8 October 2020. Retrieved 14 August 2015.
- Melton, J. Gordon (2010). "Ahmad, Mirza Ghulam Hazrat". In Melton, J. Gordon; Baumann, Martin (eds.). Religions of the World: A Comprehensive Encyclopedia of Beliefs and Practices. Vol. 1 (2nd ed.). Santa Barbara: ABC-CLIO. pp. 54–56. ISBN 978-1-59884-203-6. Archived from the original on 21 October 2016. Retrieved 14 August 2015.
- Mills, Watson E.; Bullard, Roger A. (1998). Mercer Dictionary of the Bible. Mercer University Press. ISBN 978-0-86554-373-7. Archived from the original on 18 October 2017. Retrieved 14 August 2015.
- Morris, Leon (1992). The Gospel According to Matthew. Wm. B. Eerdmans. ISBN 978-0-85111-338-8. Archived from the original on 2 August 2020. Retrieved 8 October 2020.
- Niswonger, Richard L. (1992). New Testament History. Zondervan. ISBN 978-0-310-31201-7.
- Pannenberg, Wolfhart (1968). Jesus: God and Man. S. C. M. Press. ISBN 978-0-334-00783-8. Archived from the original on 8 October 2020. Retrieved 8 October 2020.
- Powell, Mark A. (1998). Jesus as a Figure in History: How Modern Historians View the Man from Galilee. Westminster John Knox Press. ISBN 978-0-664-25703-3.
- Rahner, Karl (2004). Encyclopedia of Theology: A Concise Sacramentum Mundi. Continuum. ISBN 978-0-86012-006-3. Archived from the original on 27 July 2020. Retrieved 8 October 2020.
- Rausch, Thomas P. (2003). Who Is Jesus? An Introduction to Christology. Liturgical Press. ISBN 978-0-8146-5078-3. Archived from the original on 8 October 2020. Retrieved 8 October 2020.
- Redford, Douglas (2007). The Life and Ministry of Jesus: The Gospels. Standard Publishing. ISBN 978-0-7847-1900-8. Archived from the original on 8 October 2020. Retrieved 8 October 2020.
- Reed, Jonathan L. (2002). Archaeology and the Galilean Jesus: A Re-examination of the Evidence. Continuum. ISBN 978-1-56338-394-6. Archived from the original on 4 May 2016. Retrieved 8 October 2020.
- Robinson, Neal (1991). Christ in Islam and Christianity. Albany: State University of New York Press. ISBN 978-0-7914-0559-8.
- Robinson, Neal (2005). "Jesus". In McAuliffe, Jane Dammen (ed.). Encyclopaedia of the Qurʾān. Brill. doi:10.1163/1875-3922_q3_EQCOM_00099.
- Sanders, E. P. (1993). The Historical Figure of Jesus. Allen Lane Penguin Press. ISBN 978-0-14-192822-7. Archived from the original on 18 April 2017. Retrieved 8 October 2020.
- Theissen, Gerd; Merz, Annette (1998). The Historical Jesus: A Comprehensive Guide. Fortress Press. ISBN 978-1-4514-0863-8. Archived from the original on 5 August 2020. Retrieved 8 October 2020.
- Theissen, Gerd; Winter, Dagmar (2002). The Quest for the Plausible Jesus: The Question of Criteria. Westminster John Knox Press. ISBN 978-0-664-22537-7. Archived from the original on 8 October 2020. Retrieved 8 October 2020.
- Twelftree, Graham H. (1999). Jesus the Miracle Worker: A Historical & Theological Study. InterVarsity. p. 95. ISBN 978-0-8308-1596-8.
- Van Voorst, Robert E. (2000). Jesus Outside the New Testament: An Introduction to the Ancient Evidence. Wm. B. Eerdmans. ISBN 978-0-8028-4368-5. Archived from the original on 19 August 2020. Retrieved 8 October 2020.
- Vine, William E. (1940). Expository Dictionary of New Testament Words. Fleming H. Revell. ISBN 978-0-916441-31-9.
- Vermes, Geza (1981). Jesus the Jew: A Historian's Reading of the Gospels. Philadelphia: First Fortress. ISBN 978-0-8006-1443-0. Archived from the original on 8 October 2020. Retrieved 8 October 2020.
- Walvoord, John F.; Zuck, Roy B. (1983). The Bible Knowledge Commentary: New Testament. David C. Cook. ISBN 978-0-88207-812-0. Archived from the original on 8 October 2020. Retrieved 8 October 2020.
- Witherington, Ben (1997). The Jesus Quest: The Third Search for the Jew of Nazareth. InterVarsity. ISBN 978-0-8308-1544-9. Archived from the original on 8 October 2020. Retrieved 8 October 2020.
ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ
[ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ | ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ]- Jesus at Curlie (based on DMOZ)
- Complete Sayings of Jesus Christ in parallel Latin and English.
- Works by or about Jesus Archived ᱒᱐᱑᱗-᱑᱒-᱒᱖ at the Wayback Machine. in libraries (WorldCat catalog)