ᱵᱳᱞᱯᱩᱨ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ

ᱣᱤᱠᱤᱯᱤᱰᱤᱭᱟ, ᱨᱟᱲᱟ ᱜᱮᱭᱟᱱ ᱯᱩᱛᱷᱤ ᱠᱷᱚᱱ


ᱵᱳᱞᱯᱩᱨ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ
ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ
Coordinates: 23°40′N 87°43′E / 23.67°N 87.72°E / 23.67; 87.72Coordinates: 23°40′N 87°43′E / 23.67°N 87.72°E / 23.67; 87.72
ᱫᱤᱥᱚᱢ ᱥᱤᱧᱚᱛ
ᱯᱚᱱᱚᱛᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ
ᱦᱚᱱᱚᱛᱵᱤᱨᱵᱷᱩᱢ
Headquartersᱵᱳᱞᱯᱩᱨ
ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱡᱚᱠᱷᱟ ᱥᱮᱨᱢᱟ
ᱯᱟᱹᱨᱥᱤ
 • ᱚᱯᱷᱤᱥᱤᱭᱟᱞᱵᱟᱝᱞᱟ, ᱤᱝᱞᱤᱥ
IST (ᱭᱩᱴᱤᱥᱤ+᱐᱕:᱓᱐)
ᱟᱭ.ᱮᱥ.ᱳ ᱓᱑᱖᱖ ᱠᱳᱰISO 3166-2:IN
ᱜᱟᱹᱰᱤ ᱨᱤᱡᱤᱥᱴᱨᱤWB
ᱣᱮᱵᱽᱥᱟᱭᱤᱴwb.gov.in

ᱵᱳᱞᱯᱩᱨ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱵᱷᱟᱨᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱯᱚᱪᱷᱤᱢ ᱵᱟᱝᱞᱟ ᱯᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱵᱤᱨᱵᱷᱩᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱯᱚᱨᱚᱥᱟᱥᱚᱱᱤᱠ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱱ ᱾

ᱢᱤᱫ ᱧᱮᱱᱮᱞ[ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ | ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ]

ᱵᱳᱞᱯᱩᱨ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱫᱚ ᱥᱤᱣᱲᱤ-ᱵᱳᱞᱯᱩᱨ ᱥᱚᱢᱟᱱ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱤᱸᱥ ᱠᱟᱱᱟ, ᱡᱟᱦᱟᱸ ᱫᱚ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱡᱚᱜᱚᱼᱦᱩᱰᱤᱧ ᱯᱷᱤᱡᱤᱭᱳᱜᱨᱟᱯᱷᱤᱠ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱮᱛᱚᱢᱼᱥᱟᱢᱟᱝ ᱦᱤᱸᱥ ᱨᱮ ᱢᱩᱭᱩᱨᱟᱠᱠᱷᱤ ᱟᱨ ᱚᱡᱚᱭ ᱱᱟᱹᱭ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱟᱞᱟᱼᱞᱤᱸᱜᱤᱱ ᱠᱚ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟᱠᱟᱫᱟ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱫᱚ ᱯᱟᱪᱮ-ᱠᱚᱧᱮ ᱠᱷᱚᱱ ᱮᱛᱚᱢᱼᱥᱟᱢᱟᱝ ᱥᱮᱫ ᱢᱤᱫ ᱥᱮᱪ ᱩᱥᱩᱞ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱴᱳᱯᱳᱜᱨᱟᱯᱷᱤ ᱩᱫᱩᱜ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱟᱠᱟᱱᱟ ᱾[᱑]

ᱚᱛᱱᱚᱜ[ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ | ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ]

ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱠᱚ[ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ | ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ]

ᱵᱤᱨᱵᱷᱩᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱚᱞ ᱟᱠᱟᱱ ᱥᱟᱥᱚᱱᱟᱱ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱦᱟᱹᱴᱤᱧ ᱟᱠᱟᱱᱟ:[᱒][᱓][᱔]

ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱫᱚᱯᱛᱚᱨ ᱮᱨᱤᱭᱟ ᱪᱟᱹᱣᱠᱟᱹ ᱠᱤᱢᱤ (᱒᱐᱐᱑) ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ (᱒᱐᱑᱑) ᱟᱛᱳ ᱨᱮ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ % (᱒᱐᱑᱑) ᱥᱟᱦᱟᱨ ᱨᱮᱱ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ % (᱒᱐᱑᱑)
ᱨᱟᱢᱯᱩᱨᱦᱟᱴ ᱨᱟᱢᱯᱩᱨᱦᱟᱴ ᱑,᱕᱗᱔.᱒᱓ ᱑,᱕᱐᱘,᱕᱐᱖ ᱙᱖.᱖᱒ ᱓.᱓᱘
ᱥᱤᱣᱲᱤ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱥᱤᱣᱲᱤ ᱑,᱗᱘᱒.᱗᱒ ᱑᱑,᱒᱑,᱘᱗᱑ ᱙᱖.᱕᱗ ᱓.᱔᱓
ᱵᱳᱞᱯᱩᱨ ᱵᱳᱞᱯᱩᱨ ᱑,᱑᱘᱖.᱖᱖ ᱘,᱗᱒,᱐᱒᱗ ᱙᱖.᱕᱖ ᱓.᱔᱔
ᱵᱤᱨᱵᱷᱩᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱔,᱕᱔᱕.᱐᱐ ᱓᱕,᱐᱒,᱔᱐᱔ ᱙᱖.᱕᱙ ᱓.᱔᱑

ᱪᱟᱪᱟᱞᱟᱣ ᱤᱭᱩᱱᱤᱴ[ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ | ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ]

ᱵᱳᱞᱯᱩᱨ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱔ ᱭᱟ ᱯᱩᱞᱤᱥ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ, ᱔ ᱭᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ, ᱔ ᱭᱟ ᱯᱚᱧᱪᱟᱭᱮᱛ ᱥᱚᱢᱤᱛᱤ, ᱔᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱛᱳ ᱯᱟᱧᱪᱟᱭᱟᱛ, ᱖᱒᱑ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱢᱳᱣᱡᱟ, ᱕᱗᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱦᱚᱲ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟᱛᱳ, ᱑ ᱴᱟᱝ ᱢᱤᱣᱱᱤᱥᱤᱯᱟᱞᱤᱴᱤ ᱟᱨ ᱔ ᱭᱟ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱥᱟᱦᱟᱨ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ᱾ ᱢᱤᱭᱩᱱᱤᱥᱤᱯᱮᱞ ᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ ᱵᱳᱞᱯᱩᱨ ᱾ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱥᱟᱦᱟᱨ ᱠᱚᱫᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ: ᱤᱞᱟᱢᱵᱟᱡᱟᱨ, ᱥᱩᱨᱩᱞ, ᱯᱟᱨᱳᱛᱟ, ᱟᱨ ᱞᱟᱵᱷᱯᱩᱨ ᱾ ᱱᱚᱶᱟ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱫᱚᱯᱛᱚᱨ ᱵᱳᱞᱯᱩᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾[᱕][᱓][᱔]

ᱯᱩᱞᱤᱥ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ[ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ | ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ]

ᱵᱳᱞᱯᱩᱨ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱯᱩᱞᱤᱥ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱠᱚ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱚᱞ ᱟᱠᱟᱱ ᱪᱩᱨᱤᱛ ᱟᱨ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾[᱕][᱖][᱗]

ᱯᱩᱞᱤᱥ ᱥᱴᱮᱥᱚᱱ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱥᱮᱞᱮᱫ ᱟᱠᱟᱱ ᱪᱟᱹᱣᱠᱟᱹ ᱠᱤᱞᱳᱢᱤᱴᱟᱨ ᱢᱤᱣᱱᱤᱥᱤᱯᱟᱞᱤᱴᱤ ᱥᱚᱦᱚᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ
ᱵᱳᱞᱯᱩᱨ ᱓᱓᱓.᱖ ᱵᱳᱞᱯᱩᱨ ᱵᱳᱞᱯᱩᱨ ᱥᱨᱤᱱᱤᱠᱮᱛᱚᱱ
ᱵᱳᱞᱯᱩᱨ ᱛᱤᱨᱞᱟᱹ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜᱼᱟ ᱵᱳᱞᱯᱩᱨ ᱵᱳᱞᱯᱩᱨ ᱥᱨᱤᱱᱤᱠᱮᱛᱚᱱ
ᱥᱟᱱᱛᱤᱱᱤᱠᱮᱛᱚᱱ ᱵᱟᱹᱱᱩᱜᱼᱟ ᱵᱳᱞᱯᱩᱨ ᱵᱳᱞᱯᱩᱨ ᱥᱨᱤᱱᱤᱠᱮᱛᱚᱱ
ᱞᱟᱵᱷᱯᱩᱨ ᱒᱗᱑.᱒ - ᱞᱟᱵᱷᱯᱩᱨ
ᱱᱟᱱᱩᱨ ᱓᱐᱙.᱒ - ᱱᱟᱱᱩᱨ
ᱤᱞᱟᱢᱵᱟᱡᱟᱨ ᱒᱕᱙.᱕ - ᱤᱞᱟᱢᱵᱟᱡᱟᱨ

ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ[ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ | ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ]

ᱵᱳᱞᱯᱩᱨ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱠᱚ ᱦᱩᱭᱩᱜ ᱠᱟᱱᱟ:[᱘][᱓][᱙][᱑᱐]

ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱫᱚᱯᱛᱚᱨ ᱮᱨᱤᱭᱟ ᱪᱟᱹᱣᱠᱟᱹ ᱠᱤᱢᱤ (᱒᱐᱐᱑) ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ (᱒᱐᱑᱑)

)

ᱮᱥ.ᱥᱤ % ᱮᱥ.ᱴᱤ % ᱦᱤᱱᱫᱩ % ᱢᱩᱥᱞᱟᱹ % ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱦᱟᱨ % ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱥᱟᱦᱟᱨᱠᱚ
ᱞᱟᱵᱷᱯᱩᱨ ᱞᱟᱵᱷᱯᱩᱨ ᱒᱖᱗.᱙᱘ ᱒,᱐᱑,᱙᱐᱑ ᱓᱐.᱕᱓ ᱔.᱗᱑ ᱖᱙ᱹ᱒᱔ ᱓᱐ᱹ᱕᱔ ᱗᱑.᱒
ᱱᱟᱱᱩᱨ ᱱᱟᱱᱩᱨ ᱓᱑᱑.᱘᱓ ᱒,᱑᱘,᱖᱕᱔ ᱓᱒.᱕᱔ ᱒.᱓᱙ ᱖᱔.᱗᱑ ᱓᱔ᱹ᱙᱗ ᱖᱙ᱹ᱔᱕
ᱵᱳᱞᱯᱩᱨ ᱥᱨᱤᱱᱤᱠᱮᱴᱚᱱ ᱥᱨᱤᱱᱤᱠᱮᱴᱚᱱ ᱓᱓᱔.᱕᱘ ᱒,᱐᱒,᱕᱕᱓ ᱓᱐ᱹ᱕᱙ ᱑᱙ᱹ᱐᱖ ᱗᱓.᱙᱒ ᱒᱕ᱹ᱔᱕ ᱗᱐ᱹ᱖᱗
ᱤᱞᱟᱢᱵᱟᱡᱟᱨ ᱤᱞᱟᱢᱵᱟᱡᱟᱨ ᱒᱖᱑ᱹ᱕᱔ ᱑,᱖᱘,᱗᱐᱙ ᱒᱓.᱖᱔ ᱘,᱙᱔ ᱕᱑.᱖᱗ ᱔᱗.᱔᱑ ᱗᱕.᱒᱗

ᱟᱛᱳ ᱯᱚᱧᱪᱟᱭᱮᱛ[ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ | ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ]

ᱱᱚᱶᱟ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱔ ᱭᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱟᱶᱛᱟ ᱨᱮ ᱔᱐ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱛᱳ ᱯᱚᱧᱪᱟᱭᱮᱛ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾[᱑᱑]

  • ᱵᱳᱞᱯᱩᱨ ᱥᱨᱤᱱᱤᱠᱮᱛᱚᱱ ᱵᱚᱞᱚᱠ ᱨᱮ ᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱛᱳ ᱯᱚᱧᱪᱟᱭᱮᱛ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱵᱟᱦᱤᱨᱤᱼᱯᱟᱱᱪᱥᱳᱣᱟ, ᱨᱟᱭᱯᱩᱨᱼᱥᱩᱯᱩᱨ, ᱥᱚᱨᱯᱟᱞᱮᱦᱟᱱᱼ ᱟᱞᱵᱚᱱᱫᱷᱟ, ᱥᱤᱝᱜᱷᱤ ᱠᱚᱝᱠᱟᱞᱤᱛᱚᱞᱟ, ᱨᱩᱯᱯᱩᱨ, ᱠᱚᱥᱵᱟ, ᱥᱚᱛᱛᱳᱨ ᱟᱨ ᱥᱤᱭᱟᱱ ᱢᱩᱞᱩᱠ ᱾
  • ᱤᱞᱟᱢᱵᱟᱡᱟᱨ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱙ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱛᱳ ᱯᱚᱧᱪᱟᱭᱮᱛ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾ ᱵᱟᱴᱤᱠᱟᱨ, ᱜᱷᱩᱨᱤᱥᱟ, ᱢᱳᱝᱜᱳᱞᱫᱤᱦᱤ, ᱵᱮᱞᱟᱛᱤ, ᱤᱞᱟᱢᱵᱟᱡᱟᱨ, ᱱᱟᱱᱟᱥᱳᱞᱮ, ᱫᱷᱚᱨᱚᱢᱯᱩᱨ, ᱡᱳᱭᱫᱮᱵᱷ-ᱠᱮᱱᱫᱩᱞᱤ, ᱟᱨ ᱥᱤᱨᱥᱟᱹ ᱾
  • ᱞᱟᱵᱷᱯᱩᱨ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱑᱑ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱛᱳ ᱯᱟᱧᱪᱟᱭᱟᱛ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾ ᱵᱤᱯᱨᱟᱛᱤᱠᱩᱨᱤ, ᱫᱳᱣᱟᱨᱠᱟ, ᱡᱟᱢᱱᱟ, ᱞᱟᱵᱽᱯᱩᱨ-᱒, ᱪᱳᱣᱦᱟᱴᱴᱟ-ᱢᱟᱦᱳᱫᱟᱨᱤ-᱑, ᱦᱟᱛᱤᱭᱟ, ᱠᱩᱨᱩᱱᱱᱟᱦᱟᱨ, ᱛᱷᱤᱵᱟ, ᱪᱳᱣᱦᱟᱴᱴᱟ ᱟᱨ ᱢᱟᱦᱳᱫᱟᱨᱤ-᱒, ᱤᱱᱫᱟᱥ ᱟᱨ ᱞᱟᱵᱽᱯᱩᱨ ᱾
  • ᱱᱟᱱᱩᱨ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱫᱚ ᱑᱑ ᱜᱚᱴᱟᱝ ᱟᱛᱳ ᱯᱟᱧᱪᱟᱭᱟᱛ ᱛᱮ ᱵᱮᱱᱟᱣ ᱟᱠᱟᱱᱟ᱾ ᱵᱟᱨᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ, ᱫᱟᱥᱠᱟᱞᱜᱨᱟᱢ-ᱠᱟᱨᱮᱭᱟ-᱑, ᱪᱚᱱᱰᱤᱫᱟᱥ ᱱᱟᱱᱩᱨ, ᱫᱟᱥᱠᱟᱞᱜᱨᱟᱢ-ᱠᱟᱨᱮᱭᱟ-᱒, ᱱᱤᱨᱱᱟᱦᱟᱨ-᱒, ᱠᱤᱨᱱᱟᱦᱟᱨᱼ᱑, ᱛᱷᱩᱯᱥᱟᱨᱟ, ᱩᱪᱠᱟᱨᱟᱱ, ᱪᱟᱨᱠᱟᱞᱜᱨᱟᱢ, ᱡᱟᱞᱩᱱᱫᱤ ᱟᱨ ᱱᱟᱣᱟᱱᱟᱜᱟᱨ ᱠᱟᱫᱫᱟ᱾

ᱥᱮᱪᱮᱫ[ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ | ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ]

ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱒᱐᱑᱑ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱦᱚᱲ ᱞᱮᱠᱷᱟ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱵᱤᱨᱵᱷᱩᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱗᱐ᱹ᱖᱘% ᱾ ᱨᱟᱢᱯᱩᱨᱦᱟᱴ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱫᱚᱨ ᱖᱙ᱹ᱑᱒% , ᱥᱤᱣᱲᱤ ᱥᱚᱫᱚᱨ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱗᱑ᱹ᱑᱖% ᱟᱨ ᱵᱳᱞᱯᱩᱨ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱗᱒.᱗᱑% ᱾[᱑᱒]

ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ ᱨᱮ ᱮᱢ ᱟᱠᱟᱱᱟ (ᱮᱞ ᱨᱮ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ) ᱒᱐᱑᱓-᱑᱔ ᱥᱮᱨᱢᱟ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱛᱟᱹᱞᱠᱟᱹ ᱥᱟᱶᱛᱮ ᱵᱤᱨᱵᱷᱩᱢ ᱦᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱮᱪᱮᱫ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱢᱤᱫᱴᱟᱝ ᱥᱟᱢᱮᱞᱟᱭ ᱪᱤᱛᱟᱹᱨ [᱑᱒]

ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱚᱞ ᱟᱠᱟᱱ ᱛᱷᱟᱹᱱᱤᱛ ᱠᱚ ᱵᱳᱞᱯᱩᱨ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ ᱾

ᱦᱚᱲᱢᱚ ᱥᱟᱶᱟᱨ[ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ | ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ]

ᱵᱳᱞᱯᱩᱨ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱛᱤᱠᱤᱪᱷᱟᱹ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱥᱩᱵᱤᱫᱷᱟᱹ ᱠᱚ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱨᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜᱼᱟ:

ᱦᱟᱥᱯᱟᱛᱟᱞ : (ᱧᱩᱛᱩᱢ, ᱴᱷᱟᱶ, ᱵᱮᱰ ᱠᱚ)

ᱵᱳᱞᱯᱩᱨ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱦᱟᱥᱯᱟᱛᱟᱞ, ᱵᱳᱞᱯᱩᱨ ᱥᱤᱭᱟᱱ ᱦᱟᱥᱯᱟᱛᱟᱞ ᱧᱩᱛᱩᱢ ᱛᱮ ᱵᱟᱰᱟᱭᱚᱜᱼᱟ, ᱑᱒᱕ ᱵᱮᱰ

ᱯᱤᱭᱟᱨᱥᱚᱱ ᱢᱮᱢᱚᱨᱤᱭᱟᱞ ᱦᱟᱥᱯᱟᱛᱟᱞ, ᱥᱟᱱᱛᱤᱱᱤᱠᱮᱛᱚᱱ, ᱕᱐ ᱵᱮᱰ

ᱥᱟᱱᱛᱤᱱᱤᱠᱮᱛᱚᱱ ᱢᱮᱰᱤᱠᱮᱞ ᱠᱚᱞᱮᱡᱽ

ᱟᱛᱳ ᱦᱟᱥᱯᱟᱛᱟᱞ: (ᱧᱩᱛᱩᱢ, ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ, ᱴᱷᱟᱶ, ᱵᱮᱰ)[᱒᱔]ᱞᱟᱵᱽᱯᱩᱨ ᱟᱛᱳ ᱦᱟᱥᱯᱟᱛᱟᱞ, ᱞᱟᱵᱽᱯᱩᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ, ᱞᱟᱵᱽᱯᱩᱨ, ᱓᱐ ᱵᱮᱰ

ᱱᱟᱱᱩᱨ ᱟᱛᱳ ᱦᱟᱥᱯᱟᱛᱟᱞ, ᱱᱟᱱᱩᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ, ᱱᱟᱱᱩᱨ, ᱓᱐ ᱵᱮᱰ

ᱤᱞᱟᱢᱵᱟᱡᱟᱨ ᱟᱛᱳ ᱦᱟᱥᱯᱟᱛᱟᱞ, ᱤᱞᱟᱢᱵᱟᱡᱟᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ, ᱤᱞᱟᱢᱵᱟᱡᱟᱨ, ᱓᱐ ᱵᱮᱰ

ᱵᱟᱪᱷᱱᱟᱣ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱠᱚ[ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ | ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ]

ᱵᱳᱞᱯᱩᱨ ᱪᱟᱸᱜᱟ ᱠᱷᱚᱸᱰ ᱨᱮ ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ (ᱥᱚᱝᱥᱚᱫᱤᱭᱟᱹ) ᱟᱨ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱴᱚᱴᱷᱟ ᱠᱚ ᱞᱟᱛᱟᱨ ᱞᱮᱠᱟᱛᱮ ᱢᱮᱱᱟᱜ ᱟᱠᱟᱫᱟ᱾[᱒᱕]

ᱞᱳᱠᱥᱚᱵᱷᱟ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱨᱟᱠᱷᱟ ᱫᱚᱦᱚ ᱵᱤᱫᱷᱟᱱᱥᱚᱵᱷᱟ ᱛᱟᱞᱢᱟ ᱨᱟᱠᱷᱟ ᱫᱚᱦᱚ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ/ᱟᱛᱳ ᱯᱟᱧᱪᱟᱭᱟᱛ/ᱢᱤᱣᱱᱤᱥᱤᱯᱟᱞᱤᱴᱤ ᱮᱨᱤᱭᱟ
ᱵᱳᱞᱯᱩᱨ ᱮᱥ.ᱥᱤ ᱞᱟᱵᱷᱯᱩᱨ ᱵᱟᱝ ᱞᱟᱵᱷᱯᱩᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ, ᱟᱨ ᱥᱟᱭᱛᱷᱤᱭᱟ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱟᱦᱢᱟᱫᱯᱩᱨ, ᱟᱢᱟᱨᱯᱩᱨ, ᱵᱳᱨᱳᱢᱳᱨᱠᱳᱞ, ᱯᱟᱨᱩᱭ, ᱥᱟᱝᱨᱟ ᱟᱨ ᱥᱨᱤᱝᱫᱷᱤᱯᱩᱨ ᱜᱨᱟᱢ ᱯᱟᱧᱪᱟᱭᱟᱛ
- - ᱱᱟᱱᱩᱨ SC Nanoor CD Block, and Bahiri Panchshowa, Kankalitala, Kasba, Sarpalehana Albandha, Sian Muluk and Singhee GPs of Bolpur Sriniketan CD Block
- - ᱵᱳᱞᱯᱩᱨ None ᱵᱳᱞᱯᱩᱨ ᱢᱤᱣᱱᱤᱥᱤᱯᱟᱞᱤᱴᱤ, ᱤᱞᱟᱢᱵᱟᱡᱟᱨ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱟᱨ ᱨᱟᱭᱯᱩᱨ-ᱥᱩᱨᱩᱞ, ᱵᱳᱞᱯᱩᱨ ᱥᱨᱤᱱᱤᱠᱮᱛᱚᱱ ᱥᱟᱶᱛᱟ ᱩᱛᱱᱟᱹᱣ ᱵᱚᱱᱚᱛ ᱨᱮᱭᱟᱜ ᱨᱩᱯᱯᱩᱨ ᱟᱨ ᱥᱟᱛᱛᱳᱨ ᱯᱟᱧᱪᱟᱭᱟᱛ
- - All other Vidhan Sabha segments outside Bolpur subdivision -

ᱵᱟᱨᱦᱮ ᱡᱚᱱᱚᱲ[ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ | ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ]

ᱥᱟᱹᱠᱷᱭᱟᱹᱛ[ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ | ᱯᱷᱮᱰᱟᱛ ᱥᱟᱯᱲᱟᱣ]

  1. "District Census Handbook Birbhum, Census of India 2011, Series 20, Part XII A" (PDF). Page 15: Physiography. Directorate of Census Operations, West Bengal. Retrieved 30 January 2018.
  2. "District Statistical Handbook 2008, Birbhum" (PDF). Table 2.2. Bureau of Applied Economics and Statistics, Government of West Bengal. Retrieved 30 January 2018.
  3. ᱓.᱐ ᱓.᱑ ᱓.᱒ "C.D. Block Wise Primary Census Abstract Data(PCA)". 2011 census: West Bengal – District-wise CD Blocks. Registrar General and Census Commissioner, India. Retrieved 30 January 2018.
  4. ᱔.᱐ ᱔.᱑ "2011 Census - Primary Census Abstract Data Tables". West Bengal – District-wise. Registrar General and Census Commissioner, India. Retrieved 30 January 2018.
  5. ᱕.᱐ ᱕.᱑ "District Statistical Handbook 2008, Birbhum" (PDF). Table 2.1. Bureau of Applied Economics and Statistics, Government of West Bengal. Retrieved 30 January 2018.
  6. "Birbhum Police". Police Stations. West Bengal Police. Archived from the original on 12 February 2018. Retrieved 30 January 2018.
  7. "West Bengal District Gazeteers - Birbhum (1975)". Chapter I: General and Physical Aspects - Area of Police Stations in Birbhum District and Population Density. Government of West Bengal. Retrieved 6 February 2018.
  8. "District Statistical Handbook 2008, Birbhum" (PDF). Tables 2.1, 2.2. Bureau of Applied Economics and Statistics, Government of West Bengal. Retrieved 30 January 2018.
  9. "District Census Handbook: Birbhum, Series 20, Part XII B" (PDF). Map of Birbhum with CD Block HQs and Police Stations (on the fourth page). Directorate of Census Operations, West Bengal, 2011. Retrieved 30 January 2018.
  10. "C1 Population by Religious Community". West Bengal. Registrar General and Census Commissioner, India. Retrieved 30 January 2018.
  11. "Directory of District, Subdivision, Panchayat Samiti/ Block and Gram Panchayats in West Bengal". Birbhum - Revised in March 2008. Panchayats and Rural Development Department, Government of West Bengal. Retrieved 30 January 2018.
  12. ᱑᱒.᱐ ᱑᱒.᱑ "District Statistical Handbook 2014 Birbhum". Basic data: Table 4.4, 4.5, Clarifications: other related tables. Department of Statistics and Programme Implementation, Government of West Bengal. Archived from the original on 21 January 2019. Retrieved 11 August 2019.
  13. "Visva-Bharati". VB. Retrieved 9 February 2018.
  14. "Bolpur College". BC. Archived from the original on 8 February 2018. Retrieved 9 February 2018.
  15. "Bolpur College". College Admission. Retrieved 9 February 2018.
  16. "Purni Devi Chaudhuri Girls' College". Retrieved 9 February 2018.
  17. "Bengal Institute of Technology and Management". BITM. Archived from the original on 10 February 2018. Retrieved 9 February 2018.
  18. [santiniketanpolytechnic.org "Santiniketan Institute of Polytechnic"]. SIP. {{cite web}}: Check |url= value (help)
  19. "Sambhu Nath College". SNC. Retrieved 9 February 2018.
  20. "Sambhunath College". College Admission. Retrieved 9 February 2018.
  21. "Chandidas Mahavidyalaya". College Admission. Retrieved 9 February 2018.
  22. "Kabi Joydeb Mahavidyalaya". KJM. Retrieved 9 February 2018.
  23. "Kabi Joydeb Mahavidyalaya". College Admission. Retrieved 9 February 2018.
  24. "Health & Family Welfare Department" (PDF). Health Statistics – Rural Hospitals. Government of West Bengal. Archived from the original (PDF) on 8 October 2022. Retrieved 9 February 2018.
  25. "Delimitation Commission Order No. 18 15 February 2006" (PDF). West Bengal. Election Commission of India. Retrieved 11 February 2018.